DERECE PROGRAMLARI  Ön Lisans Derecesi  Lisans Derecesi  Yüksek Lisans Derecesi

Ders Bilgileri Dersin Adı : Tasavvufta İnsan Problemi Dersin Kodu : TİB 744 Dersin Türü : Seçmeli Dersin Aşaması : İkinci Aşama (Yüksek Lisans) Dersin Yılı : 1 Dersin Dönemi : Bahar (16 Hafta) Dersin AKTS Kredisi : 6 Eğitici(ler)nin Adı : Dr.Öğr. ÜyesiDr. HAYRİ KAPLAN Dersin Öğrenme Kazanımları : İslam Felsefesi, Kelamı ve Tasavvufunda evrenin ve insanın yaratılışına dair görüşleri kavrama Âdem’in/İnsanın ve İblis´in varlıksal konum ve niteliklerini kavrama Ruh beden dualizmini kavrama. Ruh, nefs, kalp, beden ilişkilerine dair teorileri kavrama Tezkiye ve olgunlaşma metotlarını kavrama Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze) Dersin Önkoşulları : Yok Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok Dersin Amacı : Tasavvufi düşüncede insan, varlığı, nitelikleri, evren ve Tanrı bağlamında konumu, dini ve felsefi literatür eşliğinde insan konusundaki teorileri kavrama Dersin İçeriği : İslam düşüncesinde Evren ve yaratılışı. Âdem’in yaratılışı ve misak olayı. Ruh ve beden yaratılışı. Kalp ve nefs kavramları. Kâmil insan, halife kavramı. Nefs tezkiyesi, mücâhede. Dersin Dili : Türkçe Dersin Yeri : Yüksek lisans dersliği   Ders Planı Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri 1 İslam düşüncesinde Evren ve yaratılışı Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 2 Âdem’in yaratılışı ve misak olayı Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 3 Ruh ve beden yaratılışı Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 4 Kalp ve nefs kavramları Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 5 Kâmil insan, halife kavramı Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 6 Nefs tezkiyesi, mücâhede Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 7 İnsan ve dünya Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 8 Ara sınav konu tekrarı Ara sınav 9 Mebde ve mead, nüzul ve uruc Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 10 Vahiy, ilham, feraset Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 11 Keşf ve rüya Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 12 Varid ve vesvese Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 13 Berzah ve hayal Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 14 Ölüm ve sonrasına ilişkin sufi düşüncesi Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Düz Anlatım 15 Genel Değerlendirme konu tekrarı Düz Anlatım 16/17 Final Final   Önerilen Kaynak ve Okumalar Kaynak Türü Kaynak Adı Ders Notu ve Kitaplar  Azizüddin Nesefi, Tasavvufta İnsan Meselesi, İstanbul 1990 Naci Hüseyin Cevdet, Ma’rifetü’s-Sufiyye, Beyrut 1992 Diğer Kaynaklar  Abdullah b. Mübarek (ö. 181/797), Kitâbü’z-Zühd ve’r-rekaik. Muhâsibî (ö. 243/857), er-Riaye li-hukukillah. Serrâc (ö. 378/988), el-Lüma’. Kelabazi (ö. 380/990), et-Taarruf li-mezhebi ehli´t-tasavvuf. Ebû Tâlib el-Mekk (ö. 386/996), Kutü´l-kulub. Sülemi, (ö. 412/1021), Tabakatü’s-sufiyye. Ebû Nuaym İsfahânî (ö. 430/1038), Hilyetü’l-evliyâ. Kuşeyrî (ö. 465/1072), er-Risâletü´l-Kuşeyriyye. Hücviri (ö. 465/1072), Keşfü’l-mahcûb. Herevî (ö. 481/1089), Kitâbü menâzili’s-sâirîn. Gazzâlî (ö. 505/1111), İhyâu ulûmi’d-dîn. Ruzbihan Baklî (ö. 606/1209), Meşrebü’l-ervâh. Sühreverdî, (ö. 632/1234), Avârifü’l-maarif. İbnü’l-Arabi (ö. 638/1240), el-Fütuhatü´l-Mekkiyye. İsmail Hakkı Bursevi (ö. 1137/1725), Rûhu’l-beyân. Gümüşhanevi (ö. 1311/1893), Câmiü’l-usul. Hakîm, Suâd, el-Mu’cemü’s-sufi.   Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 80     Ödev/Proje/Diğer 1 20 Toplam 100 Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40   Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100 Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60 Toplam 100   Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı* 1 İslami ilimlerin tarihi gelişimi, metotları, kavramları ve kaynaklarını bilir, bunlar arasındaki farkları ve benzerlikleri karşılaştırır. 3 2 İslami ilimler sahasında ortaya konulan tarihsel tecrübe ve bilimsel birikimi sorgular, tasnif eder, güncel meselelerin çözümünde bundan yararlanır 2 3 Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda temel dinî problemlere çözüm üretebilme becerisi kazanır 2 4 Alanıyla ilgili bilimsel bir zihniyete sahip olur 2 5 Temel İslam bilimleri alanında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak araştırma yapabilme becerisi kazanır 4 6 Temel dini metinleri okuma açıklama ve yorumlama becerisine sahip olur 4 7 İslam düşünce tarihinde kelam, tasavvuf, İslam mezhepleri, İslam hukuku, tefsir ve hadis alanında ortaya çıkan ekollerin doğuşu, teşekkül süreci, temel görüşleri, kaynakların ve İslam düşüncesine katkılarını bilir 4 8 İlahiyat alanında bilimsel bilgi üretir. Elde ettiği temel dini bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir 2 9 Temel Din bilimleriyle ilgili ulusal ve uluslar arası çalışmaları takip etme, anlama becerisine sahip olur 5 10 Alanıyla ilgili kaynakları kullanabilecek ve elde ettiği bilgileri paylaşabilecek düzeyde yabancı dil bilir 2 11 Alanıyla ilgili toplumsal ihtiyaç ve problemlere çözüm üretebilecek araştırmalar yapar 5 12 Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır 5 13 Mesleki alanını ilgilendiren resmi ve özel kurumlarla işbirliği içersinde çalışır 0 * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.   Öğrenci İş Yükü - AKTS Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders ile İlgili Çalışmalar     Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42     Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 6 84 Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar     Ödev, Proje, Diğer 1 10 10     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 4 4     Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 4 4 Toplam İş Yükü: 144 Toplam İş Yükü / 25 (s): 5.76 Dersin AKTS Kredisi: 6