Ana Sayfa     Üniversite Hakkında Bilgi     Derece Programları     Öğrenciler İçin Genel Bilgi     English  

 DERECE PROGRAMLARI


 Ön Lisans Derecesi


 Lisans Derecesi


 Yüksek Lisans Derecesi

  Ders Bilgileri
Dersin Adı : Çağdaş İslam Akımları

Dersin Kodu : ILS408

Dersin Türü : Seçmeli

Dersin Aşaması : Birinci Aşama (Lisans)

Dersin Yılı : 4

Dersin Dönemi : Bahar (16 Hafta)

Dersin AKTS Kredisi : 2

Eğitici(ler)nin Adı : Doç.Dr. İSMAİL ŞIK
Dr.Öğr. ÜyesiDr. YUSUF GÖKALP

Dersin Öğrenme Kazanımları : Günümüz İslam dünyasında varlığını sürdüren İslam mezheplerini ve siyasi-itikadi nitelikli dini oluşumları sayar
Klasik İslam mezheplerinin günümüzdeki tezahürlerini tespit eder
İslam dünyasının mezhebi coğrafyasını betimler
Günümüz İslam dünyasının temel problemlerinin belirler
Çağdaş İslam akımlarıyla ilgili temel kavramları açıklar
Çağdaş İslam akımlarıyla ilgili literatürü tanır
Çağdaş İslami hareketleri dini, siyasi tutumları açısından çözümler
Çağdaş İslami hareketlerin fikri-felsefi arka planını belirler
İslam dünyasının coğrafi yapısı ve nüfus dağılımını bilir

Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze)

Dersin Önkoşulları : Yok

Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok

Dersin Amacı : Günümüz İslam dünyasında ortaya çıkan siyasi-itikadi nitelikli dini oluşumları tanımak

Dersin İçeriği : Günümüz İslam dünyasında ortaya çıkan dini-siyasi nitelikli oluşumlar ve mahiyeti; Son dönem İslami hareketlerin doğuş sebepleri; Mısır´da ortaya çıkan İslami hareketler; İran´da ortaya çıkan İslami hareketler; Türkiye´de ortaya çıkan İslami hareketler; Siyasal İslamcılık; Ceditçilik; İslam modernizmi

Dersin Dili : Türkçe

Dersin Yeri : İlahiyat fakültesi derslikleri


  Ders Planı
Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri
1 Dersin tanımı, amacı, önemi, metodu ve diğer bilim dallarıyla ilişkisi Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
2 Günümüzdeki İslam akımları ve mensupları için kullanılan kavramların analizi ve eleştirisi Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
3 Çağdaş İslam akımlarının doğuşuna etki eden sebepler Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
4 Çağdaş İslam akımlarının yapısal yönden analizi; Cemaatler, tarikatlar, mezhepler, dini-siyasi örgütler Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
5 Çağdaş İslam akımlarının yaklaşım biçimlerine/tavır alışlarına göre analizi: entelektüel akımlar, şiddet yanlıları, tasavvufi/mistik akımlar, pasif direnişçi akımlar Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
6 Günümüz İslam dünyasındaki dini akımların ortak özellikleri Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
7 İslam dünyasında yenilikçi hareketler; Ceditçilik Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
8 Ara sınav Konu tekrarı Yazılı sınav
9 Fazlurrahman ve İslam modernizmi Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
10 İslamcılık: Fikri ve siyasi islamcılık Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
11 Mısır´da ortaya çıkan İslami hareketler Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
12 Türkiye´de ortaya çıkan İslami hareketler Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
13 İran ve günümüz Şiiliği Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
14 Ortaya Asya´da İslami hareketler Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
15 Küreselleşme ve göç hareketlerinin İslami hareketler üzerindeki etkileri Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatım, tartışma
16/17 Final sınavı Konu tekrarı Yazılı sınav


  Önerilen Kaynak ve Okumalar
Kaynak Türü Kaynak Adı
Ders Notu ve Kitaplar  Yalçın Akdoğan, Siyasal İslam, İstanbul 2000.
 Dökmeciyan, R. Hrair, Arap Dünyasında Köktencilik, çev. Muhammed Karahanoğlu, İstanbul 1992.
 Kutlu, Sönmez, Çağdaş İslamî Akımlar ve Sorunları, Fecr Yayınları, Ankara 2008.
 Olivier Roy, Yeni Orta Asya, İstanbul 200; Siyasal İslam´ın İflası, İstanbul 1994.
 Alev Erkilet Başer, Ortadoğu´da Modernleşme ve İslami Hareketler, İstanbul 1999.
 Watt, W. Montgomery, İslami Hareketler ve Modernlik, çev. Turan Koç, İstanbul 1997.
 İbrahim Maraş, Türk Dünyasında Dini Yenileşme, İstanbul 2002.
Diğer Kaynaklar  Süleyman Uludağ, İslam Siyaset İlişkileri, İstanbul 1998.
 Charles Lindholm, İslami Ortadoğu, Ankara 2004.
 Hasan Onat, "Türkiye´de Din Anlayışı ve Fazlurrahman", Türkiye Günlüğü, s. 18 (1998).
 Hasan Onat, Türkiye´de Din Anlayışında Değişim Süreci, Ankara 2003.
 Yumni Sezen, İslam’ın Sosyolojik Yorumu, İst., 2004.


  Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 60
    Ödev/Proje/Diğer 0 40
Toplam 100
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40
 
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60
Toplam 100

  Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı
No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı*
1 İslam Dini’nin temel kavramları, kaynakları, esasları, değerleri ve felsefesini tanımlar. 2
2 Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklar. 4
3 İslam Tarih ve Medeniyetinin oluşum ve gelişim süreçlerini açıklar. 2
4 Müslüman toplumların sosyo-kültürel, dinî, siyasî ve iktisadî yapısını tanımlar. 2
5 Temel dini metinleri okur, açıklar ve yorumlar. 0
6 Bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak doğru dini bilgiye ulaşır, elde edilen bilgiyi değerlendirir ve kullanır. 0
7 Günümüz ihtiyaçları çerçevesinde temel dinî problemleri tespit eder ve çözüm üretir. 4
8 İslam tarihi, kültürü, sanat ve edebiyatı alanında bilgi ve beceri kazanır. 2
9 Bilimsel ve felsefî alanda elde edilen birikimleri ilahiyat alanına taşır. 0
10 İslami ilimler tarihinde ortaya konan bilimsel birikim ve tarihi tecrübeyi tasnif eder ve sorgular. 3
11 İtikat, ibadet, ahlak ve muamelât açısından İslam dinini doğru olarak açıklar. 1
12 Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan unsurlar olduğunu ve birlikte düşünülmesi gerektiğini ayırt eder. 2
13 İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterir, bir arada yaşama kültürünü destekler. 5
14 Dini değerlerin toplumda birleştirici, bütünleştirici, uzlaştırıcı rolüne uygun tutum ve davranışları destekler. 3
15 Pratik din hizmetleri, din eğitimi ve öğretimi alanlarında görev yapar. 0
16 Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. 0
* Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.

  Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
    Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 2 28
    Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
    Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 2 2
    Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 4 4
Toplam İş Yükü: 62
Toplam İş Yükü / 25 (s): 2.48
Dersin AKTS Kredisi: 2