|
| Ders Bilgileri |
|
| Dersin Adı |
: |
Mantık |
|
| Dersin Kodu |
: |
IL 217 |
|
| Dersin Türü |
: |
Zorunlu |
|
| Dersin Aşaması |
: |
Birinci Aşama (Lisans) |
|
| Dersin Yılı |
: |
2 |
|
| Dersin Dönemi |
: |
Güz (16 Hafta) |
|
| Dersin AKTS Kredisi |
: |
2 |
|
| Eğitici(ler)nin Adı |
: |
Dr.Öğr. ÜyesiDr. HASAN AKKANAT
|
|
| Dersin Öğrenme Kazanımları |
: |
Doğru ve tutarlı akıl yürütme ile yanlış ve çelişkili akılyürütme arasındaki farkların teorik düzeyde bilinmesi ve doğru-tutarlı akılyürütmenin günlük hayatta ve bilimlerde pratik olarak uygulanması.
|
|
| Dersin Veriliş Şekli |
: |
Örgün (Yüz Yüze) |
|
| Dersin Önkoşulları |
: |
IL 211 İlkçağ Felsefesi Tarihi
|
|
| Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar |
: |
yok |
|
| Dersin Amacı |
: |
Bilimsel anlamda doğru ve sistemli düşünmeyi kavramak |
|
| Dersin İçeriği |
: |
Doğru, tutarlı, geçerli akılyürütmenin koşullarının, bilimlerde kullanılan akılyürütme biçimlerinin ne ve nasıl olduğunun ve bilimsel düşünme mantığının kavratılması. Aristoteles mantığı, özellikleri, İslam düşüncesine transferi. Farabi, İbn Sina, Gazali, İbn Ruşd ve diğer İslam filozoflarının mantık düşünceleri. |
|
| Dersin Dili |
: |
Türkçe |
|
| Dersin Yeri |
: |
Derslik |
|
|
Ders Planı |
| Hafta | Konu | Öğrencinin Ön Hazırlığı | Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri |
|
1 |
Niçin Mantık? Düşünme aktivitesinde Mantık, Felsefe, Bilim ve Din. |
Anahatlarıyla Mantık (s.11-30), Prof.Dr. Necip Taylan. |
yüzyüze (tartışma) |
|
2 |
Kısa Mantık tarihçesi ve Aristotelesçi karakteri. |
Klasik Mantık, (s.1-15) Prof. Dr. Necati Öner;
Anahatlarıyla Mantık, (s.33-86) N.T.; Anahatlarıyla Mantık, (s.11-50) Prof.Dr. İbrahim Çapak. |
yüzyüze (anlatım) |
|
3 |
Mantık´ın Muhtevası: Kavram, önerme ve akılyürütme. |
Anahatlarıyla Mantık, (s.95-115) N.T. |
yüzyüze (anlatım) |
|
4 |
Kavramların yapısı, delaletleri, birbiyleriyle ilişkisi ve beş tümel. |
Klasik Mantık, (s.16-34) N.Ö.;
Anahatlarıyla Mantık (115-153) N.T.;
Anahatlarıyla Mantık (52-93) İ.Ç. |
yüzyüze (anlatım) |
|
5 |
Tarif teorisi: Tanım ve Betim |
Klasik Mantık, (s.36-44) N.Ö.;
Anahatlarıyla Mantık (154-163) N.T.;
Anahatlarıyla Mantık (93-113) İ.Ç. |
yüzyüze (anlatım) |
|
6 |
Önermelerin yapısı, terimlerden nasıl meydana geldiği ve önerme çeşitleri. |
Klasik Mantık, (s.45-72) N.Ö.;
Anahatlarıyla Mantık (163-182) N.T.;
Anahatlarıyla Mantık (113-139) İ.Ç. |
yüzyüze (anlatım) |
|
7 |
Önermeler arası ilişkiler ve modalite |
Klasik Mantık, (s.92-104) N.Ö.;
Anahatlarıyla Mantık (139-150) İ.Ç. |
yüzyüze (anlatım) |
|
8 |
I. Arasınav |
Önceki konuların gözden geçirilmesi |
yazılı sınav |
|
9 |
Akılyürütme, içeriği ve çeşitleri: Tümevarım, tümdengelim ve analoji. |
Anahatlarıyla Mantık (191-206) N.T.;
Anahatlarıyla Mantık (151-184) İ.Ç. |
yüzyüze (anlatım) |
|
10 |
Tümdengelimin (kıyas) yapısı ve dört şekil. |
Anahatlarıyla Mantık (191-206) N.T.;
Anahatlarıyla Mantık (151-184) İ.Ç. |
yüzyüze (anlatım) |
|
11 |
Diğer kıyas şekilleri |
Klasik Mantık (132-182) N.Ö. |
yüzyüze (anlatım) |
|
12 |
Beş sanat: Burhan, cedel, hıtabe, şiir, safsata |
Klasik Mantık (181-187) N.Ö.;
Anahatlarıyla Mantık (207-230) N.T;
Anahatlarıyla Mantık (200-216) İ.Ç. |
yüzyüze (anlatım) |
|
13 |
Çeşitli kitap ve gazelerden akılyürütme örnekleri. |
Çeşitli bilimsel kitap ve makaleler |
yüzyüze (tartışma) |
|
14 |
Ebheri´nin Mantık´a giriş niteliğindeki İsaguci kitabının (Arapça) Okutulması |
İsagoci (s.53-87), Ebheri. |
yüzyüze (okuma ve tartışma) |
|
15 |
İbn Sina, Farabi ve diğer mantıkçıların kitaplarından (Arapça) örnekler. |
Mantığa Giriş, Prof.Dr. Ali Durusoy |
yüzyüze (okuma ve tartışma) |
|
16/17 |
Final Sınavı |
Önceki konuların gözden geçirilmesi |
yazılı sınav |
|
|
|
Önerilen Kaynak ve Okumalar |
| Kaynak Türü | Kaynak Adı |
| Ders Notu ve Kitaplar |
 Mantığa Giriş, Prof.Dr. Ali Durusoy
Klasik Mantık, Prof.Dr. Necati Öner
Klasik Mantık, Prof.Dr. İbrahim Emiroğlu.
Anahatlarıyla Mantık, Prof.Dr. İbrahim Çapak
İsagoci, Esiruddin el-Ebheri
|
| |
| Diğer Kaynaklar |
Gelenbevi´nin Mantık Anlayışı, Prof.Dr. Abdulkuddüs Bingöl
Epistemik Mantık Üzerine Bir Araştırma, Prof.Dr. Teo Grünberg
Mantık Felsefesi, Prof.Dr. İsmail Köz
Mi´yar-ı Sedat, Ahmet Cevdet Paşa
Mantık, A. Kadir Çüçen
Felsefe ve Felsefi Mantık Yazıları, Teo Grünberg
Mantık Yanlışları, Prof.Dr. İbrahim Emiroğlu
Farabi ve İbn Sina´da Kavram Anlayışı, Prof.Dr. Naci Bolay
İbn Sina Mantığında Önermeler, Prof.Dr. Naci Bolay
Klasik Mantık´ın Tanım Teorisi, Prof.Dr. Abdulkuddüs Bingöl
Fransız Sosyoloji Okuluna Göre Mantığın Menşei Problemi, Prof.Dr.Necati Öner
Mantık Metinleri I-II, Kudret Büyükcoşkun
Temel Mantık, Prof.Dr. Şafak Ural
Anlam Kavramı Üzerine Bir Deneme, Prof.Dr. Teo Grünberg
|
|
|
|
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri |
Sayısı |
Katkı Yüzdesi |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
1 |
60 |
|
Ödev/Proje/Diğer |
1 |
40 |
|
Toplam |
100 |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı |
40 |
| |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi
|
100 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı
|
60 |
|
Toplam |
100 |
|
|
| Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı |
| No | Temel Öğrenme Kazanımı | Katkısı* |
|
1 |
İslam Dini’nin temel kavramları, kaynakları, esasları, değerleri ve felsefesini tanımlar. |
2 |
|
2 |
Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklar. |
0 |
|
3 |
İslam Tarih ve Medeniyetinin oluşum ve gelişim süreçlerini açıklar. |
3 |
|
4 |
Müslüman toplumların sosyo-kültürel, dinî, siyasî ve iktisadî yapısını tanımlar. |
0 |
|
5 |
Temel dini metinleri okur, açıklar ve yorumlar. |
3 |
|
6 |
Bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak doğru dini bilgiye ulaşır, elde edilen bilgiyi değerlendirir ve kullanır. |
5 |
|
7 |
Günümüz ihtiyaçları çerçevesinde temel dinî problemleri tespit eder ve çözüm üretir. |
3 |
|
8 |
İslam tarihi, kültürü, sanat ve edebiyatı alanında bilgi ve beceri kazanır. |
3 |
|
9 |
Bilimsel ve felsefî alanda elde edilen birikimleri ilahiyat alanına taşır. |
3 |
|
10 |
İslami ilimler tarihinde ortaya konan bilimsel birikim ve tarihi tecrübeyi tasnif eder ve sorgular. |
5 |
|
11 |
İtikat, ibadet, ahlak ve muamelât açısından İslam dinini doğru olarak açıklar. |
1 |
|
12 |
Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan unsurlar olduğunu ve birlikte düşünülmesi gerektiğini ayırt eder. |
5 |
|
13 |
İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterir, bir arada yaşama kültürünü destekler. |
4 |
|
14 |
Dini değerlerin toplumda birleştirici, bütünleştirici, uzlaştırıcı rolüne uygun tutum ve davranışları destekler. |
3 |
|
15 |
Pratik din hizmetleri, din eğitimi ve öğretimi alanlarında görev yapar. |
0 |
|
16 |
Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. |
0 |
| * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir. |
|
|
| Öğrenci İş Yükü - AKTS |
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders ile İlgili Çalışmalar |
|
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) |
14 |
2 |
28 |
|
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) |
14 |
1 |
14 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar |
|
Ödev, Proje, Diğer |
1 |
2 |
2 |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
1 |
2 |
2 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı |
2 |
4 |
8 |
|
Toplam İş Yükü: | 54 |
| Toplam İş Yükü / 25 (s): | 2.16 |
| Dersin AKTS Kredisi: | 2 |
|
|
|