DERECE PROGRAMLARI  Ön Lisans Derecesi  Lisans Derecesi  Yüksek Lisans Derecesi

Ders Bilgileri Dersin Adı : Türk Dili Tarihi I Dersin Kodu : TDE 721 Dersin Türü : Seçmeli Dersin Aşaması : İkinci Aşama (Yüksek Lisans) Dersin Yılı : 1 Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta) Dersin AKTS Kredisi : 5 Eğitici(ler)nin Adı : Prof.Dr. AYŞEHAN DENİZ ABİK Dersin Öğrenme Kazanımları : Dil tarihi araştırmalarının malzemesini, kaynaklarını ve yöntemini kavrar Dil tarihi malzemesinden yola çıkarak dilin en eski dönemleri üzerinde düşünür Altay dilleri teorisini tartışır Türkçenin en eski yazılı metinlerinden 13. Yüzyıla kadar Türçenin yazılı malzemesini ve bu tarihi yazı dillerinin ürünlerini tanır Tarihi ve modern Türk yazı dillerini karşılaştırır. Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze) Dersin Önkoşulları : Yok Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok Dersin Amacı : Yazılı ilk kaynaklardan itibaren Türk dili tarihini 13. yüzyıla kadar özellikleri ile öğretmek Dersin İçeriği : Çağdaş Türk lehçelerinin gramer çalışmaları. Dersin Dili : Türkçe Dersin Yeri : Derslik   Ders Planı Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri 1 Dil tarihi,malzemesi, dil tarihinin yararlandığı bilim dalları, diller arası ilişkiler, kaynakça. Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 2 Çin Kaynaklarındaki Türkçe malzeme, Hunca, bu malzemenin sesbilgisi özellikleri, bu malzemenin tarihi lehçelerle ve günümüz lehçeleri ile karşılaştırma Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 3 Tuna Bulgarcasına ait malzemenin tanıtımı ve ses bilgisi özellikleri, tarihi zemin, tarihi lehçeler ve günümüz lehçeleri ile karşılaştırma. Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 4 Türkçenin r/l kolu ve z/ş kolu arasındaki denklik ve Altay dilleri ilişkisi. Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 5 Altay Dilleri teorisinin dayanakları, teorinin savunucuları. Okuma Sözlü Anlatım, ve Uygulama 6 Altay dilleri olarak değerlendirilen diller Türkçe, Moğolca, Mançu-Tunguz dilleri, Japonca ve Korecenin tarihi malzemelerinin karşılaştırılması. Okuma Sözlü Anlatım, ve Uygulama 7 Altay dilleri teorisine karşı olan araştırmacıların dayanakları, eleştirileri. Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 8 Ara sınavı Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 9 Z/ş kolunun en eski yazılı belgeleri, Orhon yazıtları, yazıtların bulunuşu, Orhon Türkçesi, dil özellikleri, alfabenin özellikleri. Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 10 Orhon Türkçesi metinleri, metin yayınları, kaynakça. Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 11 Uygurca metinlerin bulunması, işlenmesi, Uygurların dahil oldukları inanç çevreleri, uygur metinlerinde kullanılan alfabeleri Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 12 Uygurca ile Karahanlıca arasındaki ilişkiler, ilk islami Türk yazı dili olarak Karahanlı Türkçesi, eserleri, karahanlı tarihi. Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 13 Divanü Lugati’t-Türk, Kutadgu Bilig, Atabetü’l-Hakayık, Rylands Kuran Tercümesi tanıtım, özellikleri, yayınlar. Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 14 Karahanlı Türkçesinin ses bilgisi, biçim bilgisi bakımından ayırt edici özellikleri. Okuma Sözllü Anlatım ve Uygulama 15 Karahanlı Türkçesinin ses bilgisi, biçim bilgisi bakımından ayırt edici özellikleri. Okuma Sözlü Anlatım ve Uygulama 16/17 Bitirme sınavı Sınava hazırlık Yazılı sınav   Önerilen Kaynak ve Okumalar Kaynak Türü Kaynak Adı Ders Notu ve Kitaplar  Caferoğlu, Ahmet, Türk Dili Tarihi, İstanbul  Tekin, Talat- Ölmez Mehmet, Türk Dilleri Giriş  Ercilasun , Ahmet Bican, Türk Dili Tarihi, Ankara, 2004  Yılmaz, Emine- Demir, Nurettin, Türk Dili El Kitabı, Ankara,  Arat, Reşit Rahmeti, “Türk lehçe ve Şivelerinin Tasnifi, Türkiyat Mecmuası C.X  Tekin, Talat, “Türk Dili Diyalektlerinin Yeni Bir Tasnifi, Erdem, C.5, S.13, Ocak 1989, 141-168  Sırrı Levend, Agah, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, Ankara, 1972 Diğer Kaynaklar   Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 100     Ödev/Proje/Diğer 1 0 Toplam 100 Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40   Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100 Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60 Toplam 100   Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı* 1 2- Türkolojinin temel kavramlarının önemini fark eder. 4 2 3- Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle çözümler. 3 3 4-Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapabilme yeteneğine sahip olur. 3 4 5-Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşabilme ve onlardan etkin biçimde yararlanabilme yeteneğine sahip olur. 4 5 6- Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini izleyebilir. 4 6 7- Edebiyat,dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini öğrenir. 5 7 8-Eski ve yeni metinleri kavrayıp tartışabilir. 5 8 9-Alanı ile ilgili kavramları anlayabilen,bilgi aktarabilen,meslektaşları ile iletişim kurabilen,entelektüel birikime sahip olur. 2 9 10- Türkoloji sorunlarına çözüm üretip Türkolojinin gelişmesine katkıda bulunur. 3 10 11- Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini belirleyebilir. 1 11 12-Filolojik ve dilbilimsel bakış edinir. 5 12 13- Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanma becerisi kazanır. 1 13 14-Türkoloji ile ilgili sorunları kavrayıp çözebilir. 4 14 15. Türkoloji ile ilgili kavramları anlayabilecek, meslektaşları ile iletişim kuabilecek yabancı dil bilgisine sahip olur. 1 15 16- Dil,kültür,edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yapabilir. 1 16 1-Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. 3 * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.   Öğrenci İş Yükü - AKTS Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders ile İlgili Çalışmalar     Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 13 4 52     Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 13 4 52 Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar     Ödev, Proje, Diğer 1 10 10     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 10 10     Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 10 10 Toplam İş Yükü: 134 Toplam İş Yükü / 25 (s): 5.36 Dersin AKTS Kredisi: 5