DERECE PROGRAMLARI  Ön Lisans Derecesi  Lisans Derecesi  Yüksek Lisans Derecesi

Ders Bilgileri Dersin Adı : Türk-İslam Edebiyatında Ahenk Unsurları Dersin Kodu : İTS 734 Dersin Türü : Seçmeli Dersin Aşaması : İkinci Aşama (Yüksek Lisans) Dersin Yılı : 1 Dersin Dönemi : Bahar (16 Hafta) Dersin AKTS Kredisi : 4 Eğitici(ler)nin Adı : Prof.Dr. HANİFE DİLEK BATİSLAM Dersin Öğrenme Kazanımları : Türk İslâm Edebiyatında bulunan manzum metinlerde hangi âhenk unsurlarından yararlanıldığını bilir. Âhenk unsurlarını tasnif ederek sıralar. Vezin uygulama ve vezinle ilgili kuralları öğrenir. 4. Manzum metinlerde kafiye ve redifin âhenk unsuru olarak önemini kavrar ve bu konuyla ilgili bilgi sahibi olur. Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze) Dersin Önkoşulları : Yok Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok Dersin Amacı : Türk-İslâm edebiyatının manzum metinlerinde yararlanılan ahenk unsurlarını (söz ve ses tekrarları, vezin, kafiye, redif vb.) örnek metinlerden yola çıkarak tanıtmak. Dersin İçeriği : Türk İslam edebiyatı manzum metinlerinde kullanılan âhenk unsurları. Ahenk unsurlarından söz tekrarları ve çeşitleri. Birli söz tekrarları ve ikilemelerin şiirde kullanımı. İkili ve üçlü söz tekrarları ve kullanımı. Dörtlü ve beşli söz tekrarlarının kullanımı. Ses tekrarları ve şiirde ses tekrarlarının kullanılışına örnekler. Paralelizm, armoni. Ritim ve ritim sağlayıcı unsurlar. Aruz vezni ve veznin uygulanması. Aruz kurallarının uygulanmasına yönelik örnekler üzerinde çalışma. Kafiye ve kafiye kuralları. Kafiye seçimini etkileyen faktörler. Redif ve redif kullanımı. Redifin önemi. Dersin Dili : Türkçe Dersin Yeri : Derslik   Ders Planı Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri 1 Türk İslam edebiyatı manzum metinlerinde kullanılan âhenk unsurları . Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 2 Ahenk unsurlarından söz tekrarları ve çeşitleri. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 3 Birli söz tekrarları ve ikilemelerin şiirde kullanımı. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 4 İkili ve üçlü söz tekrarları ve kullanımı. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 5 Dörtlü ve beşli söz tekrarlarının kullanımı. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 6 Ses tekrarları ve şiirde ses tekrarlarının kullanılışına örnekler. Metin örneklerinin açıklanıp yorumlanması. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 7 Paralelizm, armoni. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 8 Ritim ve ritim sağlayıcı unsurlar. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 9 Ara Sınav Sınava hazırlık 10 Aruz vezni ve veznin uygulanması. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 11 Aruz kurallarının uygulanmasına yönelik örnekler üzerinde çalışma. Metin örneklerinin açıklanıp yorumlanması. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 12 Kafiye ve kafiye kuralları. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 13 Kafiye seçimini etkileyen faktörler. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 14 Redif ve redif kullanımı. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 15 Redifin önemi. Konuyla ilgili makaleleri okuma. Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım ve Uygulama 16/17 Final Sınav sınava hazırlık   Önerilen Kaynak ve Okumalar Kaynak Türü Kaynak Adı Ders Notu ve Kitaplar  Cemal Kurnaz-Halil Çeltik Divan Şiiri Şekil Bilgisi, H Yayınları, Ank. 2010.  Muhsin Macit, Divan Şiirinde Ahenk Unsurları, Akçağ Yay. Ank.1996.  Muhsin Macit, Gelenekten Geleceğe, Akçağ Yay. Ank.1996.  Ahmet Doğan, Açıklamalı ve Örnekli Aruz Bilgisi, Akçağ Yay. Ank.2005.  Cem Dilçin, Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, TDK. Yay., Ank. 1983  Haluk İpekten, Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, Dergâh Yay., İst. 2002.  Yaşar Aydemir-Halil Çeltik, Divan Şiirinde Kafiye Hünerleri, Kurgan Edebiyat, Ank. 2012, Diğer Kaynaklar  İsen, Mustafa; Macit, Muhsin; Horata, Osman; Kılıç, Filiz; Aksoyak, İ.Hakkı; (2002), Eski Türk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yay., Ank. Şentürk, A. Atilla, (2004), Osmanlı Şiiri Antolojisi, YK.Yay., İst., Onay, Ahmet Talat, (1994), Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, ME.Yay.İst., Pala,İskender, (1990), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yay. Ank. ,   Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 60     Ödev/Proje/Diğer 1 40 Toplam 100 Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40   Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100 Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60 Toplam 100   Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı* 1 İslâm Tarihi’nin dönemlerini ve bu dönemler arasındaki farkları bilir. 2 2 İslâm Medeniyetinin doğuşu, kaynakları, gelişmesi ve diğer medeniyetlere etkileri; Müslüman toplumların sosyo-kültürel ve iktisadî özellikleri hakkında karşılaştırma yapabilecek ölçüde teferruatlı bilgi sahibi olur. 4 3 Bu alanlarda siyasî, kültürel ve sosyal tarih bakımından disiplinler arası metodolojik, sentezci ve eleştirel bakış açısı kazanır ve bu kazanımlarını çalışmalarında uygulayabilir. 3 4 Türk-İslâm Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri orijinalinden okuyup anlayabilir. 5 5 Genel müzik nazariyatı hakkında bilgi sahibidir. 0 6 Mimarî ve tezyinî sanatların tarihini, özelliklerini bilir. 0 7 Estetik düşünce anlayışına sahiptir. 3 8 Osmanlı Türkçesi ile yazılmış edebî ve tarihî metinleri günümüz Türkçesine aktarabilir. 4 9 Türk-İslâm kültürü çerçevesinde tarihî, edebî bir bakış açısı kazanır. 5 10 Araştırmalarda Osmanlı Türkçesi ile yazılmış matbu veya yazma eserlerden faydalanabilir. 5 11 Türk-Din Mûsikîsi formları hakkında bilgi sahibi olup, uygulama yapabilir. 0 12 Kazanımlarını eleştirel bir bakış açısıyla bilimsel üretkenliğe dönüştürebilir. 5 13 Kültür, medeniyet ve tarih ilişkisini kavrayabilir 3 * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.   Öğrenci İş Yükü - AKTS Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders ile İlgili Çalışmalar     Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42     Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28 Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar     Ödev, Proje, Diğer 1 5 5     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 10 10     Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 10 10 Toplam İş Yükü: 95 Toplam İş Yükü / 25 (s): 3.8 Dersin AKTS Kredisi: 4