DERECE PROGRAMLARI  Ön Lisans Derecesi  Lisans Derecesi  Yüksek Lisans Derecesi

Ders Bilgileri Dersin Adı : Dinsel Hayatın Boyutları ve Psiko-Sosyal Uyum Dersin Kodu : FDB 735 Dersin Türü : Seçmeli Dersin Aşaması : İkinci Aşama (Yüksek Lisans) Dersin Yılı : 1 Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta) Dersin AKTS Kredisi : 6 Eğitici(ler)nin Adı : Prof.Dr. HASAN KAYIKLIK Doç.Dr. ASIM YAPICI Dersin Öğrenme Kazanımları : Din, dindarlık, psiko-sosyal uyum ve ruh sağlığı kavramlarını tanımlar. Dindarlığın tek tip olmadığını bilir, analizlerini buna göre yapar. Dini hayatın boyutları hakkında bilgi sahibi olur. Dini davranış teorilerini bilir. Dindarlığın ruh sağlığı üzerindeki etkilerini fark eder. Normal ve patolojik dindarlık tiplerini tanır ve ayırt eder. Dindarlık şekilleri ile kişilik ve kimlik arasındaki ilişkileri öğrenir. Subjektif (öznel) olan dindarlık olgusunu objektif (nesnel) kriterlere göre tanımlar. Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze) Dersin Önkoşulları : Yok Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok Dersin Amacı : Din, dindarlık ve maneviyat olgusunu tanımlayabilmek. Dindarlığın boyutlarını ve tiplerini ayırtedebilmek. Dindarlıkla psikososyal uyum arasındaki ilişkiyi farkdebilmek. din ve ruh sağlığı arasındaki ilişkiye nesnel bir şekilde bakabilmek. Dersin İçeriği : Dindarlık ve maneviyat kavramları. Dindarlığın boyutları. Dindarlık tipleri. Dindarlığın bireysel ve sosyal hayatı etkilemesi. Dini davranış teorileri. Dindarlık ruh sağlığı ilişkisine yönelik teoriler. Dindarlık ruh sağlığı ilişkisine yönelik araştırmaların sonuçları. Dersin Dili : Türkçe Dersin Yeri : Derslik   Ders Planı Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri 1 Psiko-Sosyal Uyum ve Ruh Sağlığının Tanımlanması Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 2 Din, Dindarlık ve Maneviyat Kavramlarının Tanımlanması Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 3 Dinsel Hayatın Boyutları (Duygu, İnanç, İbadet, Bilgi ve Etki Boyutları) Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 4 Dindarlık Tipleri 1: İslami Gelenekte Dindarlık Tipleri Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 5 Dindarlık Tipleri 2: Din Bilimlerinde Dindarlık Tipleri Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 6 Dindarlık ve Psiko-Sosyal Uyum İlişkisi: Teorik Yaklaşımlar Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 7 Dindarlık ve Psiko-Sosyal Uyum İlişkisi: Ampirik Bulgular Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 8 Ara Sınav İlgili Kaynakları Gözden Geçirme Yazılı Sınav 9 Dinsel İnanç, Tutum ve Davranışların Ruh Sağlığı Üzerindeki "Olumlu" Etkileri Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 10 Dinsel İnanç, Tutum ve Davranışların Ruh Sağlığı Üzerindeki "Olumsuz" Etkileri Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 11 Dindarlık Yönelimlerine Göre Kişilik Tipleri. Kişilik Tiplerine Göre Dindarlık Yönelimleri Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 12 Dindarlık Tiplerine Göre Kimlik Algısı. Kimlik Algısına Göre Dindarlık Tipleri Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 13 Dindarlık, Ahlak ve Değer İlişkisi Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 14 Modern Dünyanın Bunalımı ve Anlam Arayışı Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 15 Tartşma: Teoriler ne diyor? Bulgular ne söylüyor? Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 16/17 Final Sınavı İlgili Kaynakları Gözden Geçirme Yazılı Sınav   Önerilen Kaynak ve Okumalar Kaynak Türü Kaynak Adı Ders Notu ve Kitaplar  Yapıcı, A. (2002). Dinî yaşayışın farklı görüntüleri ve dogmatik dindarlık. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2 (2), 75-117.  Yıldız, M. (2006). Ölüm kaygısı ve dindarlık. İzmir: İzmir İlahiyat Vakfı yayınları  Sayar, K. (2002). İntihar ve inanç sistemleri. Yeni Symposium 40 (3), 100-104.  Yapıcı, A. (2007), Ruh sağlığı ve din, Psiko-sosyal uyum ve dindarlık, Adana, Karahan Yayınları;  Yaparel, R. (1987). Yirmi kırk yaş arası kişilerde dinî hayat ile psiko-sosyal uyum arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara  Yapıcı, A. & Kayıklık, H. (2005a). Ruh sağlığı bağlamında dindarlığın öz saygı ve kaygı ile ilişkisi: Çukurova Üniversitesi örneği. Değerler Eğitimi Dergisi 3 (9), 177-206  Pargament, K. I. (2005). Acı ve tatlı: Dindarlığın bedelleri ve faydaları üzerine bir değerlendirme (Çev. A. U. Mehmedoğlu). Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5 (1), 279-313.  Pargament, K. I. (2003). Tanrım bana yardım et: Din psikolojisi açısından başa çıkmanın teorik çatısına doğru (Çev. A. Albayrak). Tabula Rasa: Felsefe-Teoloji 3 (9), 207-238  Kayıklık, H. (2006b). Bireysel dindarlığın boyutları ve inanç-davranış etkileşimi. İslamî Araştırmalar 18 (3), 491-499  Kayıklık, H. (2002). Bireysel dindarlığın psikolojik kaynakları. Dini Araştırmalar 5 (13), 27-40.  Holm, H. G. (2004). Din psikolojisine giriş (Çev. A. Bahadır). İstanbul: İnsan Yayınları  Glock, C. Y. (1998). Dindarlığın boyutları üzerine (Çev., M. E. Köktaş), Y. Aktay, M. E. Köktaş (Der.), Din Sosyolojisi içinde (ss. 252-274). Ankara: Vadi Yayınları.  Allport, G. W. (2004). Birey ve dini (Çev. B. Sambur). Ankara: Elis Yayınları. Diğer Kaynaklar  Kayıklık, H. (2011). Din psikolojisi: Bireysel dindarlık üzerine. Adana: Karahan Yayınları  Yapıcı, A. & Zengin, Z. S. (2003b). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin dinin etkisini hissetme düzeyleriyle psiko-sosyal uyumları arasındaki ilişki, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3 (2), 65-127.  Şahin, A. (2005). Ergenlerde dindarlık-benlik saygısı ilişkisi. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19, 187-197  Spilka, B., Shaver, P. & Kirkpatrick, L. A. (2001). Din psikolojisi açısından genel bir atıf teorisi (Çev. A. Kuşat). Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11, 173-195.  Salsman, J. M. & Carlson, C. R. (2004). Dinî yönelim, olgun iman ve psikolojik rahatsızlıklar (Çev. A. Ayten). Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (1), 119-131.  Morris, B. (2004). Din üzerine antropolijik incelemeler: Bir giriş metni (Çev. T. Atay). Ankara: İmge Kitabevi.  Mehmedoğlu, A. U. (2004). Kişilik ve din. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.  Hökelekli, H. (2005). Din psikolojisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.  Gürses, İ. (2001). Kölelik ve özgürlük arasında din: Üniversite öğrencileri üzerinde sosyal psikolojik bir araştırma. Bursa: Arasta Yayınları.  Beit-Hallahmi, B. & Argyle, M. (1997). The psychology of religious behavoir, belief and experience. London & New York: Routledge  Bahadır. A. (2002). İnsanın anlam arayışı ve din: Logoterapik bir araştırma. İstanbul: İnsan Yayınları   Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 100     Ödev/Proje/Diğer 2 0 Toplam 100 Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40   Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100 Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60 Toplam 100   Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı* 1 Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklayabilme. 5 2 Günümüz dünyasında barış ortamının sağlanmasında ve bir arada yaşama kültürünün geliştirilmesinde dinlerin olumlu yönde katkı sağlayabileceğini açıklayabilme. 3 3 Bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri hakkında yeterli düzeyde donanıma sahip olabilme. 4 4 Dinin, toplumsal ve bilimsel gelişmeler üzerindeki etkilerini ve sonuçlarını temel kaynaklardan izleyebilme. 4 5 Alanı ile ilgili temel sorunları tanıma ve bunlarla ilgili çözüm yolları üretebilme. 4 6 Kamu veya özel sektör kurum ve kuruluşlarında, araştırmacı, eğitimci ve din görevlisi olarak görev alacak öğrencilere beklenen hizmeti sunabilecek niteliklere sahip olabilme. 4 7 Bilimsel araştırmalarla doğru dini bilgiye ulaşma, elde edilen bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve kullanma yeteneğine sahip olma. 3 8 Alanı ile ilgili temel kaynakları tanıma ve bunlara ulaşabilme niteliğine sahip olabilme. 2 9 Din ve toplum ilişkileri ile ilgili temel konular üzerinde bağımsız bilimsel araştırmalar yapabilme ve sonuçlara ulaşabilme. 4 10 Ulaştığı sonuçları, objektif ve bilimsel kriterlere göre savunabilme. 3 11 Bilimsel ölçütlere uygun araştırma raporu hazırlayabilme. 2 12 Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan, insanın ve hayatın anlamını ve değerini açıklamada birlikte düşünülmesi gerektiğini fark edebilme. 5 13 İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterilmesi gerekliliğini fark edebilme. 5 * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.   Öğrenci İş Yükü - AKTS Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders ile İlgili Çalışmalar     Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42     Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 4 56 Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar     Ödev, Proje, Diğer 2 15 30     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 10 10     Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 12 12 Toplam İş Yükü: 150 Toplam İş Yükü / 25 (s): 6 Dersin AKTS Kredisi: 6