|
Ders Bilgileri |
|
Dersin Adı |
: |
Jeofizik |
|
Dersin Kodu |
: |
MMD309 |
|
Dersin Türü |
: |
Zorunlu |
|
Dersin Aşaması |
: |
Birinci Aşama (Lisans) |
|
Dersin Yılı |
: |
3 |
|
Dersin Dönemi |
: |
Güz (16 Hafta) |
|
Dersin AKTS Kredisi |
: |
3 |
|
Eğitici(ler)nin Adı |
: |
Öğr.Gör. HATİCE KARAKILÇIK |
|
Dersin Öğrenme Kazanımları |
: |
Yeraltı ile ilgili çeşitli sorunların çözümünde uygulanan farklı jeofizik yöntemlerini öğrenir. Jeofizik ölçümlerde farklı parametrelerin hesaplandığını tespit eder. Yeraltı varlıklarının (maden, petrol, su gibi) yerlerinin tespitini öğrenir. Mühendislik yapılarının yapım, bakım ve onarım aşamasında jeofiziğin önemini bilir. Depremlerin önceden belirlenmesin de hangi yöntemler uygulandığını öğrenir.
|
|
Dersin Veriliş Şekli |
: |
Örgün (Yüz Yüze) |
|
Dersin Önkoşulları |
: |
Yok |
|
Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar |
: |
Yok |
|
Dersin Amacı |
: |
Öğrencileri uygulamalı jeofizikteki yöntemlerle yeraltının yapısı hakkında kapsamlı bilgi sahibi yapma, yeraltı ile ilgili mühendislik problemlerinin çözümünde fizik ve matematiğin önemini kavratma, yeni ve gelişmekte olan meslek uygulamaları hakkında farkındalık oluşturma.
|
|
Dersin İçeriği |
: |
Jeofiziğe giriş, Jeofizik Verilerinin Yorumlanması, Gravite, Manyetik, Jeomanyetizma, Paleomanyetizma; Jeofizik Mühendisliği, Elektrik ve Elektromanyetik Yöntemler, (Doğal Potansiyel, Misealamasse, Düşey Elektrik Sondajı, VLF, Tellürik ve Manyetik Yöntemler ), Sismoloji, Sismik (Sismik Kırılma ve Sismik Yansıma Yöntemleri), Kuyu Logları. |
|
Dersin Dili |
: |
Türkçe |
|
Dersin Yeri |
: |
Fakülte derslikleri |
|
|
Ders Planı |
| Hafta | Konu | Öğrencinin Ön Hazırlığı | Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri |
|
1 |
Jeofiziğe Giriş, Arama ve Küresel Jeofizik. |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
2 |
Gravite Yöntemi. Gravitenin temel prensipleri ve basit teori, Newtonun yer çekimi kanunu, İzostazi ve yer çekimi, gravitasyonel potansiyel, gravite yönteminde uygulanan düzeltmeler, yerin gravitesi, gravite aleti, gravitenin mutlak ve göreceli ölçümü, Şekli basit cisimlerin gravite anomalileri (Fay, dayk, küre gibi), Arazi işlemleri ve yorumu. |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
3 |
Manyetik Yöntem. Manyetik alan temel teorisi, yerin manyetizması, Paleomanyetizma, Manyetik ölçüye göre arazi cihazları, Yer manyetik ölçümü, Manyetik |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
4 |
Elektrik ve Elektromanyetik Yöntemler. Elektrik metodların sınıflandırılması. Eş Potansiyel yöntemi. Misealamasse Yöntemi. Nokta Elektrot Yöntemi. Paralel tel yöntemi. |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
5 |
Dogal Potansiyel (SP) Yöntemi. Jeotermal alanlarda ve maden etütlerinde SP uygulanması. |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
6 |
Özdirenç Yöntemleri. Ohm Kanunu. Kayaçlarda Elektriğin İletimi. Özdirencin Ölçülmesi. Rezistivite Cihazları ve Ölçüm sistemi. Elektrik Özdirenç Sondaj Yöntemi. Elektrik Özdirenç Profil Yöntemi. Yeraltısuyunu etkileyen Parametreler. |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
7 |
Çok elektrotlu görünür özdirenç Yöntemi ve arazi uygulamaları (Fay, maden ,yeraltısuyu, tatlı su-tuzlu su, boşluk, zemin özellikleri gibi). |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
8 |
Ara Sınav. |
|
|
|
9 |
Elektromağnetik yöntemlere giriş. VLF (çok düşük frekans) ve GPR (Yer radarı) yöntemleri. |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
10 |
Magnetotellürik Yöntem (MT), TEM, CSAMT yöntemleri. |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
11 |
İndüksiyon Polarizasyon (IP) Yöntemi: IP’nin kökeni ve Polarizasyonu. IP’nin zaman domeninde ve frekans domeninde incelenmesi. IP de gürültü kaynakları. IP’nin avantaj ve dezavantajları. IP’nin arazi de uygulanışı. IP anomalileri ve yorumu. |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
12 |
Sismik Yöntemler. Sismik nedir? Sismik nerelerde uygulanır? Sismik Refleksiyon ve Refraksiyon nedir? Petrolün oluştuğu ortamlar. Düşük hızlı tabaka (LVL). Sismikde Düzeltmeler. Sismik enerji kaynakları. |
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
13 |
Sinyal ve gürültü. Sismik yorumlama. Denizlerde sismik yöntemler. Zemin parametrelerinin bulunması.
|
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
14 |
Kuyu Logu. Doğal Potansiyel Logu, Özdirenç Logları, İndüksiyon logu, Mikrolog, Sonic log, Gamma ışını logu, Nötron logu, Yoğunluk logu, Sıcaklık logu.
|
Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. |
Ders notu, powerpoint sunuları |
|
|
|
Önerilen Kaynak ve Okumalar |
| Kaynak Türü | Kaynak Adı |
| Ders Notu ve Kitaplar |
Prof.Dr.Kazım Ergin. Uygulamalı Jeofizik. İ.T.Ü. Maden. Fak. Yayını, İstanbul.
Prof.Dr.Kurultay Öztürk. Elektrik ve Elektromağnetik Prospeksiyon Yöntemleri. İ.Ü .Yayını.
Prof.Dr.Kurultay Öztürk. İ.Ü .Yayını. Prospeksiyon Jeofiziği. İ.Ü .Yayını.
|
| |
| Diğer Kaynaklar |
Yüksel.S, 1991, Sismik Dışı Yöntemler, Gravite ve Manyetik, TPAO Yayınları.
Kearey P. Brooks M., 1990. An introduction to Geophysics, 2nd edition, Blackwell Sci.Publi.
Telford W.M, Geldort. L.P. and Sheriff R.E. 1990. Applied geophysics, 2nd Edition Combridge University press.
Us.U, 1993, Sismik Yöntemler ve Yorumlamaya Giriş, TMMOB, Jeofizik Müh. Odası
|
|
|
|
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri |
Sayısı |
Katkı Yüzdesi |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
1 |
100 |
|
Ödev/Proje/Diğer |
0 |
0 |
|
Toplam |
100 |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı |
40 |
|
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi
|
100 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı
|
60 |
|
Toplam |
100 |
|
|
| Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı |
| No | Temel Öğrenme Kazanımı | Katkısı* |
|
1 |
Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli altyapıya sahip olur. |
4 |
|
2 |
Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğinin bilincinde olarak alanıyla ilgili güncel gelişmeleri izler ve kendini sürekli yeniler |
4 |
|
3 |
Matematik, fen bilimleri ve kendi alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik çözümleri için beraber kullanır. |
5 |
|
4 |
Mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analitik yöntemler ve modelleme tekniklerini seçme ve uygular. |
5 |
|
5 |
Deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlar. |
3 |
|
6 |
Bir sistemi, sistem bileşenini ya da süreci analiz etme ve istenen gereksinimleri karşılamak üzere gerçekçi kısıtlar altında tasarlama becerisi; bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisine sahip olur |
3 |
|
7 |
Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları seçer ve kullanır. |
4 |
|
8 |
Bireysel olarak ve çok disiplinli takımlarda etkin çalışabilme beceri elde eder. |
3 |
|
9 |
Bilgiye erişebilme ve bu amaçla kaynak araştırması yapabilme, veri tabanları ve diğer bilgi kaynaklarını kullanır. |
4 |
|
10 |
Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilim ve teknolojideki gelişmeleri izler ve kendini sürekli yeniler. |
4 |
|
11 |
Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. |
3 |
|
12 |
Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi’nde kullanır. |
1 |
|
13 |
Teknik resim kullanarak iletişim kurabilme yeteneğine sahip olur. |
2 |
|
14 |
Mesleki ve etik sorumluluk bilincine sahip olur |
4 |
|
15 |
Proje yönetimi, işyeri uygulamaları, çalışanların sağlığı, çevre ve iş güvenliği konularında bilinç; mühendislik uygulamalarının hukuksal sonuçları hakkında farkında olunur. |
4 |
|
16 |
Mühendislik çözümlerinin ve uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerinin bilincinde olur; girişimcilik ve yenilikçilik konularının farkındalığına varır ve çağın sorunları hakkında bilgi sahibi olur. |
4 |
| * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir. |
|
|
| Öğrenci İş Yükü - AKTS |
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders ile İlgili Çalışmalar |
|
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) |
14 |
3 |
42 |
|
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) |
14 |
2 |
28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar |
|
Ödev, Proje, Diğer |
0 |
0 |
0 |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
1 |
4 |
4 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı |
1 |
4 |
4 |
|
Toplam İş Yükü: | 78 |
| Toplam İş Yükü / 25 (s): | 3.12 |
| Dersin AKTS Kredisi: | 3 |
|
|
|