DERECE PROGRAMLARI  Ön Lisans Derecesi  Lisans Derecesi  Yüksek Lisans Derecesi

Ders Bilgileri Dersin Adı : Seyirlik Oyunlar ve Ritüeller I Dersin Kodu : STY 707 Dersin Türü : Seçmeli Dersin Aşaması : İkinci Aşama (Yüksek Lisans) Dersin Yılı : 1 Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta) Dersin AKTS Kredisi : 4 Eğitici(ler)nin Adı : Prof.Dr. ERMAN ARTUN Dersin Öğrenme Kazanımları : Türk Tiyatrosunun geleneksel kaynaklarından Köylü ve Halk Tiyatrosu (Hokkabaz, Çengi, Köçek, Curcunabaz, Meddah, Kukla, Karagöz Ortaoyunu) geleneğinin tarihsel gelişimlerini, genel ve ortak özelliklerini anlatabilir. Köy seyirlik oyunlarının kuttörensel köklerini, sınıflandırılmasını, nasıl oynandığını anlatabilir. Köy seyirlik oyunlarının kişileştirmelerini anlatabilir. Türk Tiyatrosu Tarihini öğrenip değerlendirme becerisi kazanır. Geçmişten geleceğe Türk tiyatrosunun genel yapısına dair bir perspektif-bakış açısı kazanarak, Türk Tiyatrosunun geçirdiği evreleri çözümleyebilir. Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze) Dersin Önkoşulları : Yok Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok Dersin Amacı : Türk kültüründe önemli bir yeri olan geleneksel türk seyirlik oyunları, kaynağını ritüellerden almıştır. Ritüellerden türeyen dram, zamanla günümüz tiyatro sanatını oluştururken, kökü büyüye dayalı ritüel uzantısı köy oyunları da halk arasında geleneksel bir tür olarak günümüzde de oynanmaktadır. Dramatik oyun kültik özlüdür ve dinsel alana girer. Türkler oyun çıkarma geleneğini Ortaasya´dan anadolu´ya taşımışlardır. Ritüellerle tören, oyun ve inanma ile dramatik oyunlar arasındaki bağ incelenecektir. Dersin İçeriği : Geleneksel Ritüeller, Köylü Tiyatrosu Geleneği ve uygulama örnekleri. Dersin Dili : Türkçe Dersin Yeri : Derslik   Ders Planı Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri 1 Türk Kültürünün ve Tiyatrosunun Oluşumunda Etkisi Olan Unsurlar: Yer, Soy, İmparatorluk, İslamiyet, Batılılaşma. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 2 Köy seyirlik oyunlarının Özellikleri: Taklit olgusunun önemli bir yer tutması. Sözlü ve söyleşmeli oyunlarda karşıtlıklardan yararlanılması. Dans, müzik, şarkı, şaklabanlık ve soytarılığın birbirine karışması. Eski seyirlik oyunların birbiri içine geçmesi. Oyunların, belli bir yazılı metne dayanmadan; doğaçlama oynanması. Sahneli ve örgütlenmiş tiyatro oyun yerlerinin bulunmaması. Sözlü oyunların gerçekçiliğe, özdeşleşmeye dayanmayan kişileştirmeye başvurması; her yönüyle açık biçim göstermeci tiyatro özelliği taşıması. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 3 Köy seyirlik oyunlarının Özellikleri: Taklit olgusunun önemli bir yer tutması. Sözlü ve söyleşmeli oyunlarda karşıtlıklardan yararlanılması. Dans, müzik, şarkı, şaklabanlık ve soytarılığın birbirine karışması. Eski seyirlik oyunların birbiri içine geçmesi. Oyunların, belli bir yazılı metne dayanmadan; doğaçlama oynanması. Sahneli ve örgütlenmiş tiyatro oyun yerlerinin bulunmaması. Sözlü oyunların gerçekçiliğe, özdeşleşmeye dayanmayan kişileştirmeye başvurması; her yönüyle açık biçim göstermeci tiyatro özelliği taşıması. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 4 Halk Tiyatrosu ve Köylü Tiyatrosu Geleneklerinin Amatörlük ve profesyonellik bağlamında, Belli kalıplara bağlı kalmak-kalmamak bağlamında, Eskilik (köken) ve günümüzde yaşatılıyor olmak bakımından, Oyunların yapısı bakımından karşılaştırılması. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 5 Halk Tiyatrosu ve Köylü Tiyatrosu Geleneklerinin Amatörlük ve profesyonellik bağlamında, Belli kalıplara bağlı kalmak-kalmamak bağlamında, Eskilik (köken) ve günümüzde yaşatılıyor olmak bakımından, Oyunların yapısı bakımından karşılaştırılması. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 6 Genel Tekrar. Ödev 1 Düz Anlatım - Tartışma 7 Ara Sınav. 8 Köylü Tiyatrosu Geleneği: Dramatik Köylü Gösterilerinin Kuttörensel (ritüelistik) Kaynakları, Ak ve Kara Öğesi, Erotik Öğe, Ölüp-Dirilme, Kız Kaçırma, Ölüp Dirilme + Kız Kaçırma, Bu motiflerin bulunduğu oyunların okunup incelenmesi. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 9 Köylü Tiyatrosu Geleneği: Dramatik Köylü Gösterilerinin Kuttörensel (ritüelistik) Kaynakları, Ak ve Kara Öğesi, Erotik Öğe, Ölüp-Dirilme, Kız Kaçırma, Ölüp Dirilme + Kız Kaçırma, Bu motiflerin bulunduğu oyunların okunup incelenmesi. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 10 Köy Seyirlik Oyunlarının Sınıflandırılması: Köse Oyunları, Günlük Yaşamdan Sahneler, Esnaflık Benzekleri, Tarımsal Nitelikli Oyunlar, Bu motiflerin bulunduğu oyunların okunup incelenmesi. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 11 Köy Seyirlik Oyunlarının Sınıflandırılması: Köse Oyunları, Günlük Yaşamdan Sahneler, Esnaflık Benzekleri, Tarımsal Nitelikli Oyunlar, Bu motiflerin bulunduğu oyunların okunup incelenmesi. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 12 Çoban Oyunları, Hayvan Benzetmeceleri, Söylence ve Masallardan Oyunular, Şakalar ve Dilsiz Oyunlar, Kukla, Bu motiflerin bulunduğu oyunların okunup incelenmesi. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 13 Çoban Oyunları, Hayvan Benzetmeceleri, Söylence ve Masallardan Oyunular, Şakalar ve Dilsiz Oyunlar, Kukla, Bu motiflerin bulunduğu oyunların okunup incelenmesi. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 14 Köy Seyirlik Oyunlarının Oynanışı: Yönetici, Oyuncu, Seyirci, Oyun Yeri, Dekor, Kostüm, Aksesuar, Efekt, Makyaj, Müzik ve Dans. Kaynak Okuma, Araştırma Düz Anlatım - Tartışma 15 Dönem analizi ve genel tekrar Ödev 2 Düz Anlatım - Tartışma 16/17 Final   Önerilen Kaynak ve Okumalar Kaynak Türü Kaynak Adı Ders Notu ve Kitaplar  And, Metin: Geleneksel Türk Tiyatrosu (Köylü ve Halk Tiyatrosu Gelenekleri). İnkılâp Kitabevi. İstanbul, 1985   Karadağ, Nurhan: Köy Seyirlik Oyunları. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Ankara, 1978.  Artun, Erman: Cemal Ritüeli ve Balkanlardaki Varyantları. Kültür Bakanlığı Yayınları. Ankara,1993  Artun, Erman: Adana Halk Kültürü Araştırmaları. Altın Koza Yayınları. Adana,2000 Diğer Kaynaklar   Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 0 50     Ödev/Proje/Diğer 0 50 Toplam 100 Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40   Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100 Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60 Toplam 100   Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı* 1 Sahne sanatlarından yola çıkarak geçmişten geleceğe tiyatro ve Opera sanatının gelişim ve dönüşüm çizgilerini kavrar ve çağımızın ihtiyaçlarına göre uygular. 5 2 Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanma yeterliliğine sahip olmanın yollarını gösterir ve sağlar. 0 3 Opera Şan eğitiminin karşılığı olarak sahne üzerinde ses mekanizmasını doğru ve etkin kullanma,nefes koordinasyonunu sağlama ve sesin sağlığını koruma becerisi kazanır. 0 4 Ulusal ve uluslararası Tiyatro ve Opera literatürünü, teknik ve yöntemlerini bütün yönleriyle araştırırken, öğrendiği bilgileri sentezleyip çağın gereklerini dikkate alarak eleştirel bir bakış açısı oluşturur. 0 5 Tiyatro-Oyunculuk ve Opera - Şan Sanatları öznelinde sahne sanatlarının yöntemleri, kuramları, tarihi, ses ve beden kullanım tekniklerini ve onların davranış psikolojisi, estetik ve sanat kuramları ile ilişkisini bilir. Sanatını kavrayıp, geçmişiyle beraber geleceğe aktaracak düzeyde bilgiye sahip olunmasını sağlar. 5 6 Sahne teknolojisi açısından yeterli bilgiye sahip olarak, oyunun sanatsal anlatım imgelerinin nasıl ifade edileceğini kavrar. 0 7 Tiyatro-Oyunculuk ve opera -şan sanatından yola çıkarak, sosyal ve estetik bakış açısını kazanır ve sahne sanatları, radyo, televizyon ve sinema alanlarında uygulama yeterliliğini sağlar. 0 8 Kendi alanında edindiği bilgi birikimi ile evrensel değerleri inceleme becerisi kazandırır. 4 9 Ulusuna,kendine ve insanlığa karşı, üzerine düşen sorumluluğun bilincinde bir sanatçı olma duyarlılığını kazanır. 4 10 Sahne sanatları ile ilgili gerekli doküman bulma, araç gereç, kaynak ile arşive sahip olmanın yollarını gösterir ve sağlar. 0 11 Değişik kitlelere Tiyatro - Oyunculuk / Opera - Şan öznelinde Sahne Sanatları alanıyla ilgili bilgiler sunma yetisi kazandırır. 0 12 Çalışmakla yükümlü olduğu eserle ilgili çalışma sürecini bireysel olarak yürütebilme becerisi kazanır. 0 13 Sanat insanı olarak kendini sürekli olarak geliştirir, sanatıyla ilgili güncel aktiviteleri yakından takip eder 0 14 Sesin sahne üzerinde doğru kullanım yollarını ses ve konuşma tekniği, şan,solfej ve kulak eğitimi ile destekleyerek gösterir ve sağlar. 0 15 Sahne sanatlarının gerektirdiği iletişim,sosyal yetkinlik becerisi ve sosyal sorumluluk bilincine sahiptir. 0 16 Profesyonel Sahne Sanatçısı (Tiyatro - Oyunculuk / Opera -Şan) nitelikleri ile birlikte sanat ahlakına ve meslek disiplinine sahip olma alışkanlığı ve bilincini kazanır. 0 17 Sanat insanı olarak kendini sürekli geliştirir; mesleki etik kurallara uygun bilgi ve becerileri diğer sanat alanlarıyla ilişkilendirip bağlar kurmaya çalışır. 3 18 Sahne teknik ve yöntemleri aracılığıyla oynayacağı karakterin duygu ve düşüncelerini sahne üzerinde var etmenin yollarını gösterir ve sağlar. 0 19 Koordinasyon becerisini geliştirerek kendi bedenini, duygu ve düşünce dünyasını tanımış ve tahlil etmiş olarak sahne üzerinde doğal mekanizmasını bir enstrüman olarak kullanma yetisi kazanır. 0 * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.   Öğrenci İş Yükü - AKTS Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders ile İlgili Çalışmalar     Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 16 2 32     Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64 Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar     Ödev, Proje, Diğer 0 0 0     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 0 0 0     Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 2 2 Toplam İş Yükü: 98 Toplam İş Yükü / 25 (s): 3.92 Dersin AKTS Kredisi: 4