Ana Sayfa     Üniversite Hakkında Bilgi     Derece Programları     Öğrenciler İçin Genel Bilgi     English  

 DERECE PROGRAMLARI


 Ön Lisans Derecesi


 Lisans Derecesi


 Yüksek Lisans Derecesi

  Ders Bilgileri
Dersin Adı : İlk Dönem İslam Tarihi I

Dersin Kodu : İTS 701

Dersin Türü : Seçmeli

Dersin Aşaması : İkinci Aşama (Yüksek Lisans)

Dersin Yılı : 1

Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta)

Dersin AKTS Kredisi : 4

Eğitici(ler)nin Adı : Doç.Dr. FATİH YAHYA AYAZ

Dersin Öğrenme Kazanımları : Tarihçiliği anlar ve tarih-insan ilişkisini kavrar
Hz. Muhammed´in yaşadığı Hicaz bölgesi ve İslam öncesi Arap tarihi hakkında bilgi sahibi olur
Hz. Muhammed´in hayatını, şahsiyetini ve insanlık tarihine katkılarını bilir
Hulefâ-yi Râşidîn dönemini ayrıntılarıyla bilir
Tarihî hadiseleri anlama ve yorumlamada tenkit ve analiz becerisi kazanır

Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze)

Dersin Önkoşulları : SEÇMELİ DERSLER

Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok

Dersin Amacı : İlk dönem İslâm tarihini dönemler arası farkları anlayabilecek şekilde öğrenmek

Dersin İçeriği : İslâm öncesi dönemde Araplar, Cahiliyye döneminde Mekke ve Medine, Hz. Peygamber´in risalet öncesi hayatı, risaletin Mekke ve Medine dönemleri, Hz. Peygamber´in mesajının değerlendirilmesi, bütün yönleriyle Hulefâ-yi Râşidîn dönemi

Dersin Dili : Türkçe

Dersin Yeri : Öğretim üyesi odası


  Ders Planı
Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri
1 Tarih Kavramı, Tarihin Konusu, Tarih Usulü A. Zeki Velidî Togan, Tarihte Usûl, s. 1-27, 28-135; Leon-E. Halkin, Tarih Tenkidinin Unsurları, s. 3-29 Anlatım ve tartışma
2 İslâm Tarihi Yazımcılığının Gelişmesi DİA, "Siyer ve Megâzî" mad.; Sabri Hizmetli, İslâm Tarihi, s. 14-18 Anlatım ve tartışma
3 İslâm´dan Önce Araplar ve Hicaz Bölgesi Âdem Apak, İslâm Tarihi 1, s. 52-102; DİA, "Arap" (III, 272-274) ve "Cahiliye" maddeleri Anlatım ve tartışma
4 Hz. Muhammed´in Risalet Öncesi Hayatı Âdem Apak, İslâm Tarihi 1, s. 105-123 Anlatım ve tartışma
5 Hz. Muhammed´in Peygamberliği Dönemi-Mekke Yılları Âdem Apak, İslâm Tarihi 1, s. 127-185 Anlatım ve tartışma
6 Hz. Muhammed´in Peygamberliği Dönemi-Medine Yılları I Âdem Apak, İslâm Tarihi 1, s. 189-254 Anlatım ve tartışma
7 Ara Sınav sınav yazılı sınav
8 Hz. Muhammed´in Peygamberliği Dönemi-Medine Yılları II Âdem Apak, İslâm Tarihi 1, s. 254-304 Anlatım ve tartışma
9 Hz. Muhammed´in Mesajına Genel Bir Bakış İbrahim Sarıçam, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, 401-403; Sabri Hizmetli, İslâm Tarihi, s. 278-316 Anlatım ve tartışma
10 Hulefâ-yi Râşidîn (Dört Halife) Dönemine Giriş DİA, "Hilâfet" ve "Hulefâ-yi Râşidîn" maddeleri; Âdem Apak, İslâm Tarihi 2, s. 19-35 Anlatım ve tartışma
11 Dört Halife Dönemi: Siyasî Tarih (Hz. Ebu Bekir Dönemi) DİA, "Ebû Bekir" mad.; Âdem Apak, İslâm Tarihi 2, s. 39-90 Anlatım ve tartışma
12 Dört Halife Dönemi: Siyasî Tarih (Hz. Ömer dönemi) DİA, "Ömer" mad.; Âdem Apak, İslâm Tarihi 2, s. 93-185 Anlatım ve tartışma
13 Dört Halife Dönemi: Siyasî Tarih (Hz. Osman Dönemi) DİA, "Osman" mad.; Âdem Apak, İslâm Tarihi 2, s. 189-277 Anlatım ve tartışma
14 Dört Halife Dönemi: Siyasî Tarih (Hz. Ali ve Hz. Hasan Dönemi) DİA, "Ali" ve "Hasan" mad.; Âdem Apak, İslâm Tarihi 2, s. 281-394 Anlatım ve tartışma
15 Dört Halife Dönemi: Sosyo-Ekonomik ve İdarî Tarih. Mustafa Fayda, "Hulefâ-yi Râşidîn Dönemi Medeniyet Tarihi", İslâm Tarihi El Kitabı, s. 302-316 Anlatım ve tartışma
16/17 Sınav sınav yazılı sınav


  Önerilen Kaynak ve Okumalar
Kaynak Türü Kaynak Adı
Ders Notu ve Kitaplar  1. İbn İshak (ö. 151/768), Sîretü İbn İshâk (nşr. Muhammed Hamidullah), Konya 1981.
 2. Vakıdî (ö. 207/822), Kitâbü’l-Megâzî (nşr. Marsden Jones), I-III, Beyrut 1966.
 3. İbn Hişam (ö. 218/833), es-Sîretü’n-Nebeviyye (nşr. Mustafa es-Sakkâ-İbrahim el-Ebyârî-Abdülhafız Şelebî), I-IV, Beyrut, ts.
 4. Cevad Ali, el-Mufassal fî Târîhi’l-Arab Kable’l-İslâm, I-X, Beyrut 1993.
 5. Âdem Apak, İslâm Tarihi, I-II, İstanbul 2006.
 6. Mehmet Özdemir, "Siyer Yazıcılığı Üzerine", Milel ve Nihal, IV/3 (2007), s. 129-162
Diğer Kaynaklar  1. Muhammed Hamidullah, İslâm Peygamberi (Türkçeye çev. Salih Tuğ), I-II, İstanbul 1990-1991.
 2. M. Âsım Köksal, İslâm Tarihi, I-XVIII, İstanbul 1987.
 3. Neşet Çağatay, İslâm Öncesi Arap Tarihi ve Cahiliye Çağı, Ankara 1957.
 4. Hasan İbrahim Hasan-İsmail Yiğit-Ziya Kazıcı v.dğr., (Tercüme ve Telif), Siyasî-Dinî-Kültürel-Sosyal İslâm Tarihi, I-XIV, İstanbul 1991-1999.
 5. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA)’nin İlgili Maddeleri.
 6. İSTEM Dergisi Hulefâ-yi Râşidîn özel sayısı (III/6, Konya 2005)


  Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 60
    Ödev/Proje/Diğer 1 40
Toplam 100
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40
 
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60
Toplam 100

  Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı
No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı*
1 İslâm Tarihi’nin dönemlerini ve bu dönemler arasındaki farkları bilir. 5
2 İslâm Medeniyetinin doğuşu, kaynakları, gelişmesi ve diğer medeniyetlere etkileri; Müslüman toplumların sosyo-kültürel ve iktisadî özellikleri hakkında karşılaştırma yapabilecek ölçüde teferruatlı bilgi sahibi olur. 4
3 Bu alanlarda siyasî, kültürel ve sosyal tarih bakımından disiplinler arası metodolojik, sentezci ve eleştirel bakış açısı kazanır ve bu kazanımlarını çalışmalarında uygulayabilir. 2
4 Türk-İslâm Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri orijinalinden okuyup anlayabilir. 0
5 Genel müzik nazariyatı hakkında bilgi sahibidir. 0
6 Mimarî ve tezyinî sanatların tarihini, özelliklerini bilir. 1
7 Estetik düşünce anlayışına sahiptir. 2
8 Osmanlı Türkçesi ile yazılmış edebî ve tarihî metinleri günümüz Türkçesine aktarabilir. 2
9 Türk-İslâm kültürü çerçevesinde tarihî, edebî bir bakış açısı kazanır. 4
10 Araştırmalarda Osmanlı Türkçesi ile yazılmış matbu veya yazma eserlerden faydalanabilir. 1
11 Türk-Din Mûsikîsi formları hakkında bilgi sahibi olup, uygulama yapabilir. 0
12 Kazanımlarını eleştirel bir bakış açısıyla bilimsel üretkenliğe dönüştürebilir. 5
13 Kültür, medeniyet ve tarih ilişkisini kavrayabilir 4
* Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.

  Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
    Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42
    Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 3 42
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
    Ödev, Proje, Diğer 1 5 5
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 10 10
    Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 10 10
Toplam İş Yükü: 109
Toplam İş Yükü / 25 (s): 4.36
Dersin AKTS Kredisi: 4