Ana Sayfa     Üniversite Hakkında Bilgi     Derece Programları     Öğrenciler İçin Genel Bilgi     English  

 DERECE PROGRAMLARI


 Ön Lisans Derecesi


 Lisans Derecesi


 Yüksek Lisans Derecesi

  Ders Bilgileri
Dersin Adı : Klasik Kelam Metinleri

Dersin Kodu : ILS423

Dersin Türü : Seçmeli

Dersin Aşaması : Birinci Aşama (Lisans)

Dersin Yılı : 4

Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta)

Dersin AKTS Kredisi : 2

Eğitici(ler)nin Adı : Doç.Dr. İSMAİL ŞIK
Dr.Öğr. ÜyesiDr. İSMAİL YÜRÜK

Dersin Öğrenme Kazanımları : Klasik Kelâm metinlerini okur ve anlar
Tarihi süreç içerisindekelam literatüründe ortaya çıkan metot ve muhteva değişimini kavrar
Kelâmın bilgi, varlık ve inanç esasları gibi temel meseleler üzerindeki görüşlerini açıklayabilir
Erken ve geç dönem kelâm metinlerini yazım üslubu ve içerik açısından karşılaştırır
Mezhep farklılıklarının verilen eserler ve konuların işlenişindeki etkisini tartışabiir
Farklı dönemlerde verilen eserler ve kelâm literatürü hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olur
Kelâm eserlerini, benzer veya ortak konuları ele alan felsefî eserlerle mukayese edebilir ve bunları değerlendirebilir
Modern dönemde gelişen ve değişen şartlar karşısında bir kelâm eserinin nasıl bir yapı ve içeriğe sahip olması gerektiği konusunda fikir yürütür

Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze)

Dersin Önkoşulları : Güncel Problemler ve İslam İnançları 2

Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok

Dersin Amacı : Kelamın mütekaddimun ve müteahhirun dönemlerine ayrılması ve nedenlerini, Klasik kelam metinlerinin özelliklerini, Klasik dönem kelamcılarının ve mezhepler tarihçilerinin inanç konularını ve mezhepleri ele alış yöntemlerini bilmek, başlangıç dönemi ile tedvin ve tasnif dönemine ait belli başlı eserlerin içeriklerinin analizini yapmak, Farklı geleneklere ait kaynaklarda kelam problemlerinin ele alınış şekillerini karşılaştırmak, her iki döneme ait eserlerden örnek metin analizleri yapmak

Dersin İçeriği : Klasik kelam metinlerinin özellikleri, Klasik dönem kelamcılarının ve mezhepler tarihçilerinin inanç konularını ve mezhepleri ele alış yöntemleri, Başlangıç dönemi ile tedvin ve tasnif dönemine ait belli başlı eserler ve kelami açısından analizi, Farklı geleneklere ait kaynaklarda kelam problemleri, Kelamın kitabileşmesi, Kelamın mütekaddimun ve müteahhirun dönemlerine ayrılması ve nedenleri, Her iki döneme ait eserlerin karşılaştırılması, her iki döneme ait eserlerden örnek metin analizleri

Dersin Dili : Türkçe

Dersin Yeri : İlahiyat fakültesi derslikleri


  Ders Planı
Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri
1 Erken dönem akaid risaleleri: Ebû Hanîfe’nin el-Fıkhü’l-ekber’i İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
2 Eş’arî kelâmının oluşum dönemi eserleri: Eş’arî’nin el-İbâne an usûli’d-diyâne’si İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
3 Geç dönem Mutezilî metinler: Kâdî Abdülcebbâr’ın el-Muhtasar fî usûli’d-dîn’i İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
4 Eş’arî kelâmının sistemleşme dönemi eserleri: Bâkıllânî’nin Kitâbü’t-temhîd’i İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
5 Ebu Ca´fer et-Tahavi´nin Akide´si İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
6 Maturidi´nin Kitabu´t-Tevhid´i İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
7 Mâtürîdî kelâmının sistemleşme dönemi eserleri: Nesefî’nin Tebsıratü’l-edille’si İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
8 Ara sınav
9 Ömer Nesefi´nin Akaid´i İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
10 Fahreddîn er-Râzî’nin el-Muhassal’ı. İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
11 Şemsüddin es-Semerkandi´nin es-Saha´ifü´l-İlahiyye´si İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
12 Ebu´l-Berekat en-Nesefi´nin el-Umde´si İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
13 Taftazani´nin Şerhu´l-Akaid´i İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
14 Cürcânî’nin Şerhu’l-Mevâkıf’ı. İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
15 İzmirli İsmail Hakkı’nın Yeni İlm-i Kelam´ı İlgili bölümleri okuma Arapça kelami metin okuma, tartışma, soru-cevap
16/17 Final sınavı


  Önerilen Kaynak ve Okumalar
Kaynak Türü Kaynak Adı
Ders Notu ve Kitaplar  Ebu Hanife, İmam-ı Azam’ın Beş Eseri (metin ve çeviri), İstanbul 1992
 Ebü’l-Hasan el-Eşari, el-İbane an Usuli’d-Diyane, Kahire 1987
 Ebu Mansur el-Matüridi, Kitabü’t-Tevhid, İstanbul 2003
 Ebü’l-Muin en-Nesefi, Tebsıratü’l-Edille, Ankara1993
 Mecmua, Akaid Risaleleri, (Haz: Ali Nar), Beyan Yay., İstanbul 1998
 İzmirli İ. Hakkı, Yeni İlm-i Kelam, İstanbul 1338-1341h.
Diğer Kaynaklar


  Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 60
    Ödev/Proje/Diğer 1 40
Toplam 100
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40
 
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60
Toplam 100

  Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı
No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı*
1 İslam Dini’nin temel kavramları, kaynakları, esasları, değerleri ve felsefesini tanımlar. 0
2 Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklar. 2
3 İslam Tarih ve Medeniyetinin oluşum ve gelişim süreçlerini açıklar. 2
4 Müslüman toplumların sosyo-kültürel, dinî, siyasî ve iktisadî yapısını tanımlar. 3
5 Temel dini metinleri okur, açıklar ve yorumlar. 5
6 Bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak doğru dini bilgiye ulaşır, elde edilen bilgiyi değerlendirir ve kullanır. 2
7 Günümüz ihtiyaçları çerçevesinde temel dinî problemleri tespit eder ve çözüm üretir. 0
8 İslam tarihi, kültürü, sanat ve edebiyatı alanında bilgi ve beceri kazanır. 1
9 Bilimsel ve felsefî alanda elde edilen birikimleri ilahiyat alanına taşır. 3
10 İslami ilimler tarihinde ortaya konan bilimsel birikim ve tarihi tecrübeyi tasnif eder ve sorgular. 2
11 İtikat, ibadet, ahlak ve muamelât açısından İslam dinini doğru olarak açıklar. 3
12 Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan unsurlar olduğunu ve birlikte düşünülmesi gerektiğini ayırt eder. 2
13 İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterir, bir arada yaşama kültürünü destekler. 3
14 Dini değerlerin toplumda birleştirici, bütünleştirici, uzlaştırıcı rolüne uygun tutum ve davranışları destekler. 2
15 Pratik din hizmetleri, din eğitimi ve öğretimi alanlarında görev yapar. 0
16 Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. 0
* Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.

  Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
    Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 2 28
    Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
    Ödev, Proje, Diğer 1 2 2
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 1 1
    Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 2 2
Toplam İş Yükü: 61
Toplam İş Yükü / 25 (s): 2.44
Dersin AKTS Kredisi: 2