Ana Sayfa     Üniversite Hakkında Bilgi     Derece Programları     Öğrenciler İçin Genel Bilgi     English  

 DERECE PROGRAMLARI


 Ön Lisans Derecesi


 Lisans Derecesi


 Yüksek Lisans Derecesi

  Ders Bilgileri
Dersin Adı : Türk Dili I:ses Ve Yapı Bilgisi

Dersin Kodu : S 201

Dersin Türü : Zorunlu

Dersin Aşaması : Birinci Aşama (Lisans)

Dersin Yılı : 2

Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta)

Dersin AKTS Kredisi : 3

Eğitici(ler)nin Adı :

Dersin Öğrenme Kazanımları : Türkçenin temel ses ve şekil bilgisi niteliklerini öğrenip aktarabilecek yeterlikte olmak
Dili tanımlamak; dilin önemi hakkında bilgi sahibi olmak
Ses, ünlü, ünsüz, ses değişmesi, düşmesi ve türemesini örnekler üzerinde çözümlemek
Kelimelerin ek ve köklerini ayırt emek
Dünya dillerini ve Türkçe´nin Dünya dilleri arasındaki yerini anlatmak

Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze)

Dersin Önkoşulları : Yok

Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok

Dersin Amacı : Dilin tanımını, dil ve diğer disiplinler arasındaki ilişkileri, dil bilgisi ve dil bilimin alt alanlarını, dil ailelerini, Türkçenin Dünya dilleri arasındaki yerini, ses, ünlü, ünsüz, ses değişmesi, düşmesi ve türemesini, hece, vurgu, aksan terimlerini, Türkçedeki ek ve kök ilişkilerini, sözcük türlerini kavrayabilme.

Dersin İçeriği : Dilin tanımı ve önemi; dil kültür ilişkisi; dilbilim; Türk dilinin gelişim evreleri; ses bilgisi, ünlüler, ünsüzler, ses olayları, Türkçenin ses özellikleri; yabancı sözcüklerin Türkçeleştirilmesi; yapı bilgisi, kök, morfem, basit, türemiş ve birleşik sözcükler; sözcük öbekleri, sözcük türleri, eylem, ad, belirtgeç, önad, adıl, bağlaç, takı, ünlem. Türkçede kök sözcükler, addan ad ve eylem yapma ekleri, eylemden ad ve eylem yapma ekleri, çekim eklerinin türleri, kalıplaştırma.

Dersin Dili : Türkçe

Dersin Yeri : 2-A (104), 2-B (104), 2-C (104)


  Ders Planı
Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri
1 Dilin kökeni ve gelişimi Dilin Tanimi Dil Tureyis Kuramlari- Anlatım, Soru-Cevap
2 Dil bilgisi ve dil biliminin tanımı ve alt alanları Dil ile Diger Disiplinler Dil Bilgisi ve Dil Bilimi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
3 Türk dilini kökeni ve tarihsel gelişimi Türkçenin Dunya Dilleri Arasındaki Yeri Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
4 Türk dilinin diğer dillerle karşılaştırılması Turk Dilinin Siniflandirilmasi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
5 Ünlü ve ünsüzlerin özellikleri Ses Organlari Turkcede Unluler ve Unsuzler Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
6 Ünlü ve ünsüz değişmeleri Ünlü ve Ünsüz Değişmelerinin Nedenleri Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
7 Çeşitli ses olayları (benzeşme, aykırılaşma, düşme ve türeme vb.) Ses Olaylari Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
8 Arasınav
9 Türkçede Sözcük Yapma Yolları Birleştirme, Türetme, Ödünçleme vb. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
10 Türkçenin Yapı Özellikleri Biçim Bilgisel Özellikler Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
11 Biçimbirim, ek ve kök ilişkisi, Yapım ve çekim ekleri Eklerin Dizilişi ve İşlevleri Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 Sözcük türleri (isim, sıfat, zamir, zarf) Özellikleri ve İşlevleri Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
13 Sözcük türleri (edat, bağlaç, fiil) Özellikleri ve İşlevleri Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
14 Sözcük öbekleri Kuruluşu ve İşlevleri Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
15 Genel Değerlendirme
16/17 Dönem Sonu Sınavları


  Önerilen Kaynak ve Okumalar
Kaynak Türü Kaynak Adı
Ders Notu ve Kitaplar  Aksan, Doğan (1978), Türkiye Türkçesi Gelişmeli Sesbilimi, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları: 451.
 Aksan, Doğan (2000), Her Yönüyle Dil- Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: 2. Baskı Türk Dil Kurumu Yayınları: 439.
 Banguoğlu, Tahsin (2000), Türkçenin Grameri, Ankara: 6. Baskı Türk Dil Kurumu Yayınları: 528.
 Ergin, Muharrem (2000), Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümleri İçin Türk Dil Bilgisi, İstanbul, Bayrak Yayınları.
 Korkmaz, Zeynep (2007), Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: Genişletilmiş 3. Baskı Türk Dil Kurumu Yayınları: 575.
 Korkmaz, Zeynep (2009), Türkiye Türkçesi Grameri- Şekil Bilgisi, Ankara: 3. Baskı Türk Dil Kurumu Yayınları: 827.
 Özkan, Mustafa (2001), Türkçenin Ses ve Yazım Özellikleri, İstanbul, Filiz Kitabevi.
 Türkçe Sözlük (2005), Ankara: 10. Baskı Türk Dil Kurumu Yayınları: 549.
 Uzun, Nadir Engin (2006), Biçimbilim- Temel Kavramlar, İstanbul: 1. Baskı Papatya Yayınları.
 Yıldırım, Faruk (2009), “Ses Bilgisi”, Türk Dili Yazılı ve Sözlü Anlatım, Ankara: 1. Baskı Nobel Yayınları: 1436.
Diğer Kaynaklar


  Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 100
    Ödev/Proje/Diğer 0 0
Toplam 100
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40
 
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60
Toplam 100

  Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı
No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı*
1 Sınıf öğretmenliği alanını oluşturan konu alanları (Matematik, Türkçe, Fen ve Teknoloji, Hayat Bilgisi ve sosyal bilgiler Görsel Sanatlar, Müzik, Beden Eğitimi vb.) ile ilgili kavram ve ilkeleri açıklar 2
2 İlköğretim 1-5. sınıf öğrencilerinin gelişim özelliklerini ve bu özelliklerin öğrenmedeki rolünü değerlendirir 0
3 Tarihsel süreç içinde yer alan önemli kişileri, olay ve olguları eğitim uygulamalarına etkileri açısından değerlendirir 0
4 Bilimsel bilgi üretme sürecini sınıf öğretmenliği alanında yaşanan problemlerin çözümünde kullanır 0
5 İlköğretim 1-5. sınıf öğretim programlarını (Türkçe, matematik, fen ve teknoloji, sosyal bilgiler, hayat bilgisi, beden eğitimi, müzik, görsel sanatlar vb.) ve bu programların öğretiminde kullanılan belli başlı öğretim strateji, yöntem ve tekniklerini kullanır 3
6 Sanatsal bilgilerin ışığında sanat ürünlerinin kritiğini yapar, niteliklerini açıklar 0
7 Öğrencilerde eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve problem çözme gibi üst düzey düşünme becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve teknikleri kullanır 0
8 Öğretme öğrenme sürecini, öğrencilerin gelişim özelliklerini, bireysel farklılıklarını ve konu alanının özelliklerini dikkate alarak planlar, uygular ve değerlendirir. 0
9 Farklı ölçme ve değerlendirme yöntem ve teknikleri kullanarak öğrencilerin öğrenme sürecini değerlendirir. 0
10 Etkili öğretme öğrenme süreçleri oluşturmak için uygun öğrenme materyalleri geliştirme ve bu süreçte bilgi ve iletişim teknolojilerini etkili olarak kullanır. 0
11 Sınıf öğretmenliği uygulamalarında karşılaşılan sorunların çözümünde bireysel ve grup olarak sorumluluk alır 0
12 Kendi performansı üzerinde düşünür ve mesleki bilgi - becerilerini sürekli olarak geliştirmek için girişimde bulunur 2
13 Kendi kendine öğrenme becerisi kazanarak, öğrendiği bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir 0
14 Öğretmenlik alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak etkili bir şeklide paylaşır. 4
15 Öğrencileriyle, öğretmen arkadaşlarıyla, okul yönetimi ve ailelerle etkili iletişim kurar ve aile katılımı ve desteğini almak için stratejiler geliştirir 0
16 Eğitim sistemi ve okul yönetimi kapsamında eğitimin genel amaçlarını ve temel ilkelerini uygulamada kullanır 0
17 Sosyal çevreyi yaşanabilir kılmak için proje ve etkinlikler geliştirir. 0
18 Çevresinde olup biten sanatsal ve bilimsel etkinlikler ile ulusal ve uluslararası güncel olayları izleyerek kişisel değerlendirmler yapar/kişisel görüşünü ifade eder 0
19 Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir 0
* Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.

  Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
    Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 13 2 26
    Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 13 4 52
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
    Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 1 1
    Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 1 1
Toplam İş Yükü: 80
Toplam İş Yükü / 25 (s): 3.2
Dersin AKTS Kredisi: 3