|
| Ders Bilgileri |
|
| Dersin Adı |
: |
Simülasyon |
|
| Dersin Kodu |
: |
IEM 762 |
|
| Dersin Türü |
: |
Seçmeli |
|
| Dersin Aşaması |
: |
İkinci Aşama (Yüksek Lisans) |
|
| Dersin Yılı |
: |
1 |
|
| Dersin Dönemi |
: |
Bahar (16 Hafta) |
|
| Dersin AKTS Kredisi |
: |
6 |
|
| Eğitici(ler)nin Adı |
: |
Dr.Öğr. ÜyesiDr. HÜSEYİN GÜLER
|
|
| Dersin Öğrenme Kazanımları |
: |
Bir olayın matematiksel modelini kurar.
Matematiksel modelin simülasyonla çözümü için algoritma yazar.
Yazdığı algoritmayı bir programlama dilinde kodlar.
Modeldeki parametrelerin tutarlı Monte Carlo tahmin edicilerini tanımlar.
Parametrelerin Monte Carlo tahminlerini elde eder.
Rasgele değişkenlerin dağılımlarından sanal örnekler çekebilir.
|
|
| Dersin Veriliş Şekli |
: |
Örgün (Yüz Yüze) |
|
| Dersin Önkoşulları |
: |
Yok |
|
| Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar |
: |
Yok |
|
| Dersin Amacı |
: |
Dersin amacı istatistik ve ekonometride ihtiyaç duyulan simülasyon bilgisini edindirmektir. Bu alanlarda karşılaşılan bazı problemlerin analitik yoldan çözümlerini elde etmek zordur. Bu problemlerin çözümünde sanal bir deneyin gerçekleştirildiği simülasyon yöntemi uygulanabilir. Bu kapsamda simülasyonun tanımı ve içeriği; simülasyonda kullanılan teknikler; matematiksel modelleme konularına değinilecektir. Ayrıca bir olayın matematiksel modelini kullanarak simülasyonunu gerçekleştirmek için bir programlama diline ihtiyaç duyulur. Bu sebeple derste algoritma mantığına ve MATLAB programına da değinilecektir. Ardından bazı olayların Monte Carlo modelleri incelenerek öğrenciye pratik kazandırılmaya çalışılacaktır. |
|
| Dersin İçeriği |
: |
Rassal sayı üreteçleri, ters dönüşüm yöntemi, bazı kesikli ve sürekli dağılımlarda simülasyon, sanal deney, Monte Carlo tahmin, momentlerin Monte Carlo tahmini, Monte Carlo integral, Monte Carlo deney ile olasılık tahmini, testin gücü ve anlamlılık düzeyinin tahmini, Monte Carlo kritik değer bulma, regresyon modellerinde simülasyon, zaman serilerinde simülasyon, bootstrap yöntemi. |
|
| Dersin Dili |
: |
Türkçe |
|
| Dersin Yeri |
: |
Ekonometri Bölümü, toplantı odası |
|
|
Ders Planı |
| Hafta | Konu | Öğrencinin Ön Hazırlığı | Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri |
|
1 |
Temel kavramlar, olasılık ve rasgele değişkenlerle ilgili hatırlatma |
Olasılık ve rasgele değişkenlerin çeşitli kaynaklardan tekrarı |
Düz anlatım, tartışma |
|
2 |
Olasılık-integral dönüşümü ve rassal sayı üreteçleri |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, çevrimiçi materyal |
|
3 |
Ters dönüşüm yöntemi, bazı kesikli ve sürekli dağılımlarda simülasyon |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, çevrimiçi materyal |
|
4 |
Bazı kesikli ve sürekli dağılımlarda simülasyon |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, çevrimiçi materyal |
|
5 |
Sanal deney, Monte Carlo tahmin |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu, Makale: Usta, Çırak ve Hileli Zar |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, deney, çevrimiçi materyal |
|
6 |
Momentlerin Monte Carlo tahmini |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, ödev sunumu, çevrimiçi materyal |
|
7 |
Monte Carlo integral |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, ödev sunumu, çevrimiçi materyal |
|
8 |
Ara Sınav |
Sınava yönelik tekrar |
|
|
9 |
Monte Carlo deney ile olasılık tahmini |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, ödev sunumu, çevrimiçi materyal |
|
10 |
Pi parametresinin Monte Carlo tahmini |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, ödev sunumu, çevrimiçi materyal |
|
11 |
Testin gücü ve anlamlılık düzeyinin tahmini |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, ödev sunumu, çevrimiçi materyal |
|
12 |
Monte Carlo yöntemiyle kritik değer bulma |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, ödev sunumu, çevrimiçi materyal |
|
13 |
Regresyon modellerinde simülasyon |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, ödev sunumu, çevrimiçi materyal |
|
14 |
Zaman serilerinde simülasyon |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, ödev sunumu, çevrimiçi materyal |
|
15 |
Bootstrap yöntemi |
Ders notları, kaynak kitaplar, Yahoo grubu |
Düz anlatım, tartışma, bilgisayar uygulamaları, ödev sunumu, çevrimiçi materyal |
|
16/17 |
Final Sınavı |
Sınava yönelik tekrar |
|
|
|
|
Önerilen Kaynak ve Okumalar |
| Kaynak Türü | Kaynak Adı |
| Ders Notu ve Kitaplar |
 İstatistiksel Simülasyon Ders Notları, Öğr.Gör.Hüseyin GÜLER, Adana, 2006.
An Introduction to the Bootstrap, B. Efron ve R.J. Tibshirani, Chapman & Hall, 1993.
Matematiksel Modelleme ve Simülasyon, Fikri ÖZTÜRK, Levent ÖZBEK, Gazi Kitabevi, Ankara, 2004.
A Course in Simulation, Sheldon M. Ross, Macmillan, New York, 1990.
Simulation Modelling & Analysis, A. Law ve W. Kelton, McGraw-Hill, 1991.
Simulation: A Statistical Perspective, J. P.C. Kleijnen ve W. van Groenendaal, John Wiley, 1992.
|
| |
| Diğer Kaynaklar |
Ders için kurulan Yahoo grubu
"Usta, Çırak ve Hileli Zar", Hüseyin Güler, n´den N´ye Gezinti, Sayı 1, Temmuz-Ağustos 2011, s.14.
|
|
|
|
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri |
Sayısı |
Katkı Yüzdesi |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
1 |
50 |
|
Ödev/Proje/Diğer |
5 |
50 |
|
Toplam |
100 |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı |
40 |
| |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi
|
100 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı
|
60 |
|
Toplam |
100 |
|
|
| Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı |
| No | Temel Öğrenme Kazanımı | Katkısı* |
|
1 |
Ekonometri kavramlarını açıklar |
4 |
|
2 |
İktisadi alt yapıya sahip olup iktisadi modeller oluşturur |
0 |
|
3 |
Karşılaşılan problemleri matematik, istatistik ve ekonometri bilgisi ile modeller |
5 |
|
4 |
Problemlere çözüm önerileri geliştirmek üzere kavramsal düzeyde analiz yapma, kıyaslama, değerlendirebilme ve yorumlama becerisine sahiptir |
4 |
|
5 |
Veri toplar, düzenler ve analiz eder |
1 |
|
6 |
Ekonometri, İstatistik ve Yöneylem ile ilgili ileri düzey paket programlarını kullanabilir |
5 |
|
7 |
Araştırmadığı bir alanda akademik kurallar çerçevesinde farklı kaynaklardan yararlanır, elde ettiği bilgileri sentezler ve etkin biçimde sunar |
4 |
|
8 |
Türkçeyi ve en az bir yabancı dili akademik yaşamın ve iş yaşamının gereklerine uygun biçimde kullanır |
1 |
|
9 |
Geleneksel yaklaşım, uygulama ve yöntemleri sorgular, gerekli gördüğü durumlarda yeni çalışma yöntemleri geliştirir ve uygular |
3 |
|
10 |
Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerleri tanır ve uygular |
0 |
|
11 |
Modeli tutarlı tahmin eder ve sonuçlarını analiz edip yorumlar |
2 |
|
12 |
Bireysel olarak ve/veya ekip içinde sorumluluk alır, liderlik yapar ve etkin biçimde çalışır |
4 |
|
13 |
İstatistik, yöneylem araştırması ve Matematik bilgilerini tanımlar |
5 |
|
14 |
Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğinin bilincinde olarak alanıyla ilgili güncel gelişmeleri izler ve kendini sürekli yeniler |
1 |
|
15 |
Güncel konuları takip eder, iktisadi ve sosyal olaylara ilişkin verileri yorumlar |
0 |
|
16 |
İlgili kişilerin duygu, düşünce ve davranışlarını doğru bir şekilde anlar ve yorumlar; kendisini yazılı ve sözlü olarak doğru bir şekilde ifade eder |
1 |
| * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir. |
|
|
| Öğrenci İş Yükü - AKTS |
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders ile İlgili Çalışmalar |
|
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) |
14 |
3 |
42 |
|
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) |
14 |
5 |
70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar |
|
Ödev, Proje, Diğer |
5 |
5 |
25 |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
1 |
10 |
10 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı |
1 |
10 |
10 |
|
Toplam İş Yükü: | 157 |
| Toplam İş Yükü / 25 (s): | 6.28 |
| Dersin AKTS Kredisi: | 6 |
|
|
|