|
| Ders Bilgileri |
|
| Dersin Adı |
: |
Mezhepler Tarihine Giriş |
|
| Dersin Kodu |
: |
ILS112 |
|
| Dersin Türü |
: |
Seçmeli |
|
| Dersin Aşaması |
: |
Birinci Aşama (Lisans) |
|
| Dersin Yılı |
: |
1 |
|
| Dersin Dönemi |
: |
Bahar (16 Hafta) |
|
| Dersin AKTS Kredisi |
: |
2 |
|
| Eğitici(ler)nin Adı |
: |
Dr.Öğr. ÜyesiDr. YUSUF GÖKALP
|
|
| Dersin Öğrenme Kazanımları |
: |
Mezhep kavramını açıklar, itikadi ve fıkhi mezhepler arasındaki farkı vurgular
Din, mezhep, cemaat ve tarikat gibi dini oluşumlar arasındaki farkları sayar
Mezhepler tarihi anabilim dalının amacı, lüzumu ve diğer bilim dallarıyla ilişkisini açıklar
Din anlayışındaki farklılaşmaları mezhepler üstü yaklaşımla analiz eder
Mezhepler tarihi alanında takip edilen yöntem ve teknikleri bilir
Mezhepler tarihinin temel inceleme alanlarını sayar
Mezhepler tarihinin temel kaynaklarını tanır
Mezheplerin ortaya çıkmasında etkili olan faktörleri sayar
Mezhepleri zihniyet yapılarına göre tasnif eder
Mezhepler tarihi anabilim dalının temel sorunlarına işaret eder
|
|
| Dersin Veriliş Şekli |
: |
Örgün (Yüz Yüze) |
|
| Dersin Önkoşulları |
: |
Yok |
|
| Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar |
: |
Yok |
|
| Dersin Amacı |
: |
İslam mezhepleri tarihi alanında ders almak ve araştırma yapmak için gerekli donanımları kazanmak |
|
| Dersin İçeriği |
: |
Mezhep kavramı; Siyasi-itikadi ve fıkhi mezhepler; Din, mezhep cemaat ve tarikat kavramlarının mukayesesi; Din-mezhep ilişkisi; Din anlayışındaki farklılaşmaların sebepleri; İslam mezhepleri tarihi anabilim dalının takip ettiği yöntem ve teknikler; Mezhepler tarihinin inceleme alanları; Mezhepler tarihi alanının temel kavramları; mezhepler tarihi kaynak eserleri ve özellikleri; 73 fırka rivayeti ve İslam düşüncesine yansımaları; tarih boyunca mezhepler tarihi yazıcılığı |
|
| Dersin Dili |
: |
Türkçe |
|
| Dersin Yeri |
: |
İlahiyat fakültesi derslikleri |
|
|
Ders Planı |
| Hafta | Konu | Öğrencinin Ön Hazırlığı | Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri |
|
1 |
Mezhep kavramı; siyasi-itikadi ve fıkhi mezhepler |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
2 |
Din, mezhep, cemaat ve tarikat kavramlarının mukayesesi |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
3 |
Mezhepler tarihinin tanımı, amacı, lüzumu ve diğer bilim dallarıyla ilişkisi |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
4 |
Din-mezhep ilişkisi, mezhep taassubu ve mezhepler üstü yaklaşım |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
5 |
Mezhepler tarihi biliminin doğuşu, gelişimi ve bu günkü durumu |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
6 |
Mezhepler tarihi anabilim dalının inceleme alanları |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
7 |
Mezhepler tarihi araştırmalarında takip edilen yöntem ve teknikler |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
8 |
Ara sınav |
Konu tekrarı |
Yazılı sınav |
|
9 |
Mezhepler tarihinin temel kavramları |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
10 |
İslam tarihinde mezheplerin ortaya çıkışında etkili olan faktörler |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
11 |
Mezheplerin zihniyetlerine göre tipolojilendirilmeleri |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
12 |
Mezhepler tarihinin temel kaynakları |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
13 |
Klasik kaynakların genel özellikleri ve 73 fırka rivayeti |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
14 |
Mezhepler tarihinin sorunları |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
15 |
Mezhepler tarihinin sorunları II |
Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak |
Konu anlatımı, tartışma |
|
16/17 |
Final sınavı |
Konu tekrarı |
Yazılı sınav |
|
|
|
Önerilen Kaynak ve Okumalar |
| Kaynak Türü | Kaynak Adı |
| Ders Notu ve Kitaplar |
 Sönmez Kutlu, Mezhepler Tarihine Giriş, DEM yay., İstanbul 2010;
Kadir Gömbeyaz, "73 Fırka Hadisinin Mezhepler Tarihi Kaynaklarında Fırkaların Tasnifine Etkisi", Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 14 sayı 2 (2005), ss. 147- 160;
Osman Aydınlı, İslam Mezhepleri Tarihi Yazıcılığı, Ankara 2008;
|
| |
| Diğer Kaynaklar |
W. Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, çev. E. R. Fığlalı, Ankara 1981;
|
|
|
|
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri |
Sayısı |
Katkı Yüzdesi |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
1 |
60 |
|
Ödev/Proje/Diğer |
0 |
40 |
|
Toplam |
100 |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı |
40 |
| |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi
|
100 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı
|
60 |
|
Toplam |
100 |
|
|
| Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı |
| No | Temel Öğrenme Kazanımı | Katkısı* |
|
1 |
İslam Dini’nin temel kavramları, kaynakları, esasları, değerleri ve felsefesini tanımlar. |
3 |
|
2 |
Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklar. |
3 |
|
3 |
İslam Tarih ve Medeniyetinin oluşum ve gelişim süreçlerini açıklar. |
1 |
|
4 |
Müslüman toplumların sosyo-kültürel, dinî, siyasî ve iktisadî yapısını tanımlar. |
1 |
|
5 |
Temel dini metinleri okur, açıklar ve yorumlar. |
2 |
|
6 |
Bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak doğru dini bilgiye ulaşır, elde edilen bilgiyi değerlendirir ve kullanır. |
4 |
|
7 |
Günümüz ihtiyaçları çerçevesinde temel dinî problemleri tespit eder ve çözüm üretir. |
3 |
|
8 |
İslam tarihi, kültürü, sanat ve edebiyatı alanında bilgi ve beceri kazanır. |
2 |
|
9 |
Bilimsel ve felsefî alanda elde edilen birikimleri ilahiyat alanına taşır. |
0 |
|
10 |
İslami ilimler tarihinde ortaya konan bilimsel birikim ve tarihi tecrübeyi tasnif eder ve sorgular. |
2 |
|
11 |
İtikat, ibadet, ahlak ve muamelât açısından İslam dinini doğru olarak açıklar. |
0 |
|
12 |
Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan unsurlar olduğunu ve birlikte düşünülmesi gerektiğini ayırt eder. |
4 |
|
13 |
İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterir, bir arada yaşama kültürünü destekler. |
5 |
|
14 |
Dini değerlerin toplumda birleştirici, bütünleştirici, uzlaştırıcı rolüne uygun tutum ve davranışları destekler. |
5 |
|
15 |
Pratik din hizmetleri, din eğitimi ve öğretimi alanlarında görev yapar. |
0 |
|
16 |
Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. |
0 |
| * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir. |
|
|
| Öğrenci İş Yükü - AKTS |
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders ile İlgili Çalışmalar |
|
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) |
14 |
2 |
28 |
|
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) |
14 |
2 |
28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar |
|
Ödev, Proje, Diğer |
0 |
0 |
0 |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
1 |
2 |
2 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı |
1 |
4 |
4 |
|
Toplam İş Yükü: | 62 |
| Toplam İş Yükü / 25 (s): | 2.48 |
| Dersin AKTS Kredisi: | 2 |
|
|
|