DERECE PROGRAMLARI  Ön Lisans Derecesi  Lisans Derecesi  Yüksek Lisans Derecesi

Ders Bilgileri Dersin Adı : Su Kalitesi Ve Tuzluluk Dersin Kodu : TYP403 Dersin Türü : Zorunlu Dersin Aşaması : Birinci Aşama (Lisans) Dersin Yılı : 4 Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta) Dersin AKTS Kredisi : 4 Eğitici(ler)nin Adı : Prof.Dr. MUSTAFA ÜNLÜ Dersin Öğrenme Kazanımları : Bu dersin sonunda öğrenci tarımda tuzlu su kullanımının toprak ve bitki üzerinde meydana getirebileceği temel sorunları kavrayabilecektir. Öğrenci tuzlu sulama koşullarında, arazileri daha ileri bir bozunmadan nasıl korunabileceğini bilir duruma gelecektir. Bu dersin sonunda öğrenci tuzlu sulama koşullarında, ortaya çıkacak tuzluluk ve sodyumluluk gibi sorunların çözülmesine ilişkin gerekli yaklaşımları kavrayabilecek ve basit laboratuvar çalışmalarını yapabilecek hale gelecektir. Su kalitesi ve tuzluluk konularıyla ilgili okuduğu bilimsel makaleleri daha kolay anlayabilir ve sonuçlarını yorumlayabilir düzeye gelebilecektir. Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze) Dersin Önkoşulları : MU 101 Mesleki Uygulama Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok Dersin Amacı : Su niteliğinin toprak ve bitki üzerindeki etkileri ile ilgili temel bilgilerin anlaşılması, tuzlu sulama koşullarında, arazileri daha ileri bir bozulmadan korumak için mevcut sulama sistemlerinin geliştirilmesi ve ortaya çıkacak tuzluluk ve sodyumluluk gibi sorunların çözülmesine ilişkin gerekli yaklaşımları kapsamaktadır. Dersin İçeriği : Tarımsal tuzluluğun doğası ve kapsamı; sulama suyu analizleri ve sınıflaması, bitki, su ve toprak tuzluluğu ilişkileri, bitki kök bölgesinde su ve tuz dengesi, yıkama gereksinimi, tuzluluk sorunu ve giderilmesi, tuzlu-sodyumlu toprakların iyileştirilmesi, su kaynaklarının kirlenmesi ve geleneksel olmayan suların kullanılması. Dersin Dili : Türkçe Dersin Yeri : Derslik ve Laboratuvar   Ders Planı Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri 1 Tarımsal tuzluluğun doğası ve kapsamı, tuzluluk ögeleri, tuzluluk ölçütleri, tarımsal tuzluluk sorununun yaygınlığı,su ve toprak özelliklerinin tuzluluk sorununa etkisi 1-14. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 2 Sulama suyu analizleri ve sınıflaması, su örneklerinin alınması sulama suyu analizleri ve hesaplamalar, sulama suyu analiz sonuçlarının değerlendirilmesi 14-41. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 3 Sulama sularının sınıflandırılması, kimyasal içeriğe göre yapılan sınıflandırmalar, çevresel etkiye göre yapılan sınıflandırmalar, sulama suyu sınıflaması ve ödev konularının verilmesi 43-69. sayfalar ve internetten tarama Yazılı ve görsel anlatım 4 Bitki, su ve toprak tuzluluğu ilişkileri, tuzluluk ve yaşam, tuzluluğun bitki gelişmesine etkileri, ozmotik etki, özel iyonların etkileri, toksik etki 72-92. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 5 Bitkilerde Tuza Dayanıklılığı Artıran Denetim Sistemleri, Tuzluluk ve Bitkisel Verim İlişkileri, Su Niteliğinin Toprak, Sulama ve Tuzluluk İlişkileri 94-116. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 6 Bitki kök bölgesinde su ve tuz dengesi, tuzluluk ve drenaj, tek katmanlı toprak profilinde su ve tuz dengesi, bitki kök bölgesinde su-tuz dengesi 122-130. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 7 Kılcal yükselişin süzülme ve sulama üzerine etkisi, dört katmanlı toprak profilinde tuz dengesi, yıkama gereksinimi ve ödev konularının verilmesi 138-143. sayfalar ve internetten tarama Yazılı ve görsel anlatım 8 Ara sınav Ara sınav Ara sınav 9 Yıkama gereksiniminin sulamada kullanılması, yıkama suyunun drenajda kullanılması, yıkama zamanı, yıkama randımanı 145-151. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 10 Tuzluluk sorunu ve giderilmesi, tuzlu topraklar, sodyumlu topraklar, tuzlu-sodyumlu topraklar, borlu topraklar 156-163. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 11 Tuzlu ve sodyumlu toprakların tanınması, sorunlu toprakların iyileştirilmesi, tuzlu toprakların iyileştirilmesi, yıkama, yıkama yöntemleri, yıkama suyu 164-175. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 12 Borlu toprakların iyileştirilmesi, sodyumlu toprakların iyileştirilmesi, iyileştirici maddelerin uygunluk dereceleri, sodyumlu topraklarda iyileştiriciler ve ödev konularının verilmesi 181-209. sayfalar ve internetten tarama Yazılı ve görsel anlatım 13 Tuzlu-sodyumlu toprakların iyileştirilmesi, tarla denemelerinin düzenlenmesi, toplam çözünebilen tuzların yıkanması, sodyumluluğun giderilmesi 217-228. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 14 Su kaynaklarının kirlenmesi ve geleneksel olmayan suların kullanılması, su kaynaklarının kirlenmesi, evsel ve endüstriyel atıklarla kirlenme 233-244. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 15 Çevre kirliliği ile ilgili yasal düzenlemeler, yasa ve yönetmelikler, geleneksel olmayan suların kullanılması, atık suların kullanılması 245-265. sayfalar Anlatım ve problem çözümleri 16/17 Yıl Sonu Sınavı Yıl Sonu Sınavı Yıl Sonu Sınavı   Önerilen Kaynak ve Okumalar Kaynak Türü Kaynak Adı Ders Notu ve Kitaplar  Çeşitli kaynaklarla zenginleştirilmiş sunular.  Kanber, R., Ünlü, M., 2010. Tarımda su ve toprak tuzluluğu. Ç.Ü. Ziraat Fak. Ders Kitapları, 307s. Diğer Kaynaklar   Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 60     Ödev/Proje/Diğer 3 40 Toplam 100 Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40   Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100 Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60 Toplam 100   Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı* 1 Alanıyla ilgili kaynaklara ulaşma, bu kaynaklardan yararlanma ve kendini sürekli yenileme 0 2 Sulama şebekelerinin işletme, bakım ve onarımlarına ilişkin faaliyetleri planlar; izleme ve değerlendirilmesine yönelik proje formülasyonları geliştirir, sulama şebekelerini işletir. 0 3 Toprak -Bitki -Su ilişkileri ve toprağın mühendislik özelliklerini kullanarak sulama programlarını geliştirir ve uygulayabilir. 4 4 Atık sular, drenaj suları, yüzey akış suları, arıtılmış atık sular gibi geleneksel olmayan suların çevreyi olumsuz yönde etkilemeden yeniden kullanılması için stratejiler geliştirir ve uygular, suların sulamaya uygunluğu ve tuzlu alkali toprakların ıslahı ile ilgili laboratuvar analizlerini yapar ve rapor hazırlar. 5 5 Toprak su yapıları, hayvan barınakları, depo yapıları ile bitkisel üretim yapılarının projelerini hazırlar. Statik, mukavemet yönünden analiz eder. Yapımda kullanılacak malzeme özelliklerini belirler, malzemeler ile ilgili testleri yapar. 0 6 Bitkisel üretim yapılarını tasarlar, çevre içi koşulları denetler ve işletir; kullanılacak malzemelerin seçimini yapar, test eder ve rapor hazırlar. 3 7 Tarım alanlarında drenaj etütlerini yapar; drenaj sistemlerini planlar, projelerini hazırlar ve uygulamasını yapar; kullanılacak malzemelerin seçimini yapar, test eder ve rapor hazırlar 2 8 Toprak ve su koruma (erozyon) ve su hasadı konularında sorunları ortaya koyar, proje hazırlar ve uygular. 0 9 Gölet ve küçük barajları tasarlar projeler geliştirir. Entegre havza yönetimi kapsamında kuraklık ve taşkın eylem planlarını hazırlar uygular. 0 10 Bağımsız Çalışabilir ve Sorumluluk Alabilir 0 11 Sürdürülebilir tarımsal üretim ve su kaynaklarının korunması amaçlarına uygun su yönetimi stratejilerini geliştirir ve uygular 3 12 Sulama sistemlerinin mühendislik tasarımını ve aplikasyonunu yapar; bu sistemlerde kullanılacak malzemelerin testini yapar ve rapor hazırlar. 0 13 Arazi toplulaştırma projeleri hazırlar, uygular. Tarla içi geliştirme hizmetlerini gerçekleştirir. Kırsal kalkınma projelerini hazırlar ve uygular. 0 14 Sürdürülebilir tarımsal üretim için pratik, etkin çözümler üretir. 3 15 Temel mühendislik, temel tarım mühendisliği ile tarımsal yapılar ve sulama mühendisliği bilgilerini kullanarak toprak, su gibi doğal kaynaklarını korunması amacıyla projeler geliştirir ve toplum yararına sunar 5 16 Mesleki konularda sorunları tanıma karar verme ve çözümleme yeteneğine sahip olur. 2 17 Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlama becerisi kazanır 0 * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.   Öğrenci İş Yükü - AKTS Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders ile İlgili Çalışmalar     Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 4 56     Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 3 42 Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar     Ödev, Proje, Diğer 3 2 6     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 2 2     Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 2 2 Toplam İş Yükü: 108 Toplam İş Yükü / 25 (s): 4.32 Dersin AKTS Kredisi: 4