|
| Ders Bilgileri |
|
| Dersin Adı |
: |
Türk-İslam Edebiyatında Mesnevi Geleneği |
|
| Dersin Kodu |
: |
İTS 718 |
|
| Dersin Türü |
: |
Seçmeli |
|
| Dersin Aşaması |
: |
İkinci Aşama (Yüksek Lisans) |
|
| Dersin Yılı |
: |
1 |
|
| Dersin Dönemi |
: |
Bahar (16 Hafta) |
|
| Dersin AKTS Kredisi |
: |
6 |
|
| Eğitici(ler)nin Adı |
: |
Doç.Dr. NURAN ÖZTÜRK
|
|
| Dersin Öğrenme Kazanımları |
: |
Arap, Fars ve Türk Edebiyatının ortak konulu mesnevilerini bilir.
Mesnevilerin yapı özelliklerini kavrar.
Mesnevi yazmakla şöhret olan şairleri ve hamse sahiplerini tanır.
Mesnevilerdeki tarihi seyrin ve değişimin farkına varır.
Mesnevileri edebi türlerine göre tasnif edebilir.
Mesnevi çeşitlerini ve bölümlerini bilir.
Mesnevilerle ilgili bilimsel bilgi ve yayınlardan haberdar olur.
Eski ve yeni kültüre ait anlatı türlerini karşılaştırabilir.
|
|
| Dersin Veriliş Şekli |
: |
Örgün (Yüz Yüze) |
|
| Dersin Önkoşulları |
: |
İTS 711 Türk-İslam Edebiyatında Tür ve Şekil Bilgisi
|
|
| Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar |
: |
Yok |
|
| Dersin Amacı |
: |
Özellikle dinî-tasavvufî manzum eserlerde tercih edilen “mesnevî” nazım şeklinin tanıtılması |
|
| Dersin İçeriği |
: |
Türk İslam Edebiyatı kapsamında yazılan belli başlı mesnevilerin metinlerinin incelenmesi, birbiriyle karşılaştırılıp değerlendirilmesi
|
|
| Dersin Dili |
: |
Türkçe |
|
| Dersin Yeri |
: |
Yüksek Lisans Dersliği |
|
|
Ders Planı |
| Hafta | Konu | Öğrencinin Ön Hazırlığı | Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri |
|
1 |
Mesnevinin tanımı, kapsamı, tarihi gelişimi, mesnevi çeşitleri ve öne çıkan örnekleri |
İsmail Ünver, “Mesnevi”, Türk Dili, Türk Şiiri Özel Sayısı II (Divan Şiiri), TDK Yayınları, Cilt: LII, Sayı: 415, 416, 417, Ankara 1986, ss. 430-463; Semih Ceyhan, "Mesnavi" DİA, XXIX Ankara 2004, ss. 325-334.
|
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
2 |
Yusuf Hâs hâcib’in Kutadgu Bilig adlı mesnevisinin okutulması |
Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig, R. Rahmeti Arat, Ankara 1979; Âmil Çelebioğlu, Türk Edebiyatında Mesnevi, İstanbul 1999. |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
3 |
Yunus Emre’nin Risaletü’n-Nushiyye adlı mesnevisinin okutulması |
Mustafa Tatçı, Yunus Emre Divanı III,( Risaletü´n-Nushiyye)Ankara 1997. |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
4 |
Mevlana’nın Mesnevisi’nin okutulması |
Mevlana, Mesnevi-i Şerif, Haz. Amil Çelebioğlu, İstanbul 2007, Timaş Yay; Ziya Şakir, Hz. Mevlana, İstanbul 1943; |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
5 |
Ahmedi, İskendernâme |
Yaşar Akdoğan, Ahmedi-İskendername e-kitap, Kültür Bakanlığı. |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
6 |
Yusuf Hakiki Baba’nın Mahabbetnâme adlı mesnevisi ile Nidâî’nin Genc-i Esrâr-ı Ma’nî adlı mesnevisinin karşılaştırılması |
Yusuf hakiki Baba, Mahabbetname, Haz. Ali Çavuşoğlu, Ankara 2009, Aksaray Belediyesi Yay.; Ankaralı Hekim Nidai Genc-i Esrar-ı Ma´ni, Haz. Nuran Öztürk, Adana 2011, Karahan Yay. |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
7 |
Ali Şir Nevaî’nin Lisanü’t-Tayr adlı mesnevisi ile Gülşehri’nin Mantıku’t-tayr adlı mesnevisi’nin Karşılaştırılması |
Gülşehri, Mantıku´t-Tayr, Haz. Kemal Yavuz, KB. e-kitap.; Ali Şir Nevai, Lisanu´t-Tayr, Haz. Mustafa Canpolat, Ankara 1995. |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
8 |
Ara Sınav |
sınava hazırlık |
ara sınav |
|
9 |
Şeyyad Hamza’nın Yusuf u Zelha mesnevisi ile Diyarbakırlı Ahmedi’nin Yûsuf u Züleyha Mesnevisi’nin karşılaştırılması |
Şeyyad Hamza, Yusuf u Zeliha, Haz. İbrahim Taş, e-Kitap, KB; Diyarbakırlı Ahmedi Yusuf u Zeliha, Haz. İdris Kadıoğlu, e-Kitap, KB. |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
10 |
Süleyman Çelebi’nin Vesiletü’n-Necat adlı mesnevisi ile İpsalalı Ebu’l-Hayr’ın Mevlidinin karşılaştırılması |
Süleyman Çelebi, Mevlid(Vesiletü´n-Necat), Haz. Neclâ Pekolcay, Ankara 1997; İpsalalı Ebu´l-Hayr, Mevlid, Haz. Ahmet Günşen, Ankara 2004. |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
11 |
Hakanî´nin Hilye-i Şerîfe´si |
Abdülkadir Karahan, Hakani Mehmed Bey’in Hilye-i Şerife’si, Sabah Gazetesi Yay., İstanbul 1992. |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
12 |
Neşâtî Ahmet Dede´nin Mirâciyye’si |
İsmail Ünver, Neşâtî, KTB Yayınları, Ankara 1986.
|
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
13 |
Mesnevi biçiminde yazılmış tezkire: Güftî´nin Teşrifâtü’ş-Şu’arâsı |
Büyük Türk Klâsikleri, C.5., Ötüken Yayınları, İstanbul 1987. (Teşrifâtü’ş-şu’arâ’dan s. 241- 242.)
|
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
14 |
Nâbî´nin Hayriyesi |
Mahmut Kaplan, Hayriyye-i Nâbî(İnceleme-Metin), AKDTYK AKM Yay. Ankara 1995. |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
15 |
Şeyh Galib´in Hüsn ü Aşk´ı |
Şeyh Galib, Hüsn ü aşk, Haz. Muhammet Nur Doğan e-Kitap
ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215455/h/? |
Soru-cevap
Düz anlatım
uygulama |
|
16/17 |
Final Sınavı |
Sınava hazırlık |
yazılı sınav |
|
|
|
Önerilen Kaynak ve Okumalar |
| Kaynak Türü | Kaynak Adı |
| Ders Notu ve Kitaplar |
 Âmil Çelebioğlu, Türk Edebiyatında Mesnevi, İstanbul 1999.
Mahmut Kaplan, Hayriyye-i Nâbî(İnceleme-Metin), AKDTYK AKM Yay. Ankara 1995.
İsmail Ünver, Neşâtî, KTB Yayınları, Ankara 1986
Vasfi Mahir Kocatürk, Hüsn ile Aşk, Ahmet Halit Kitabevi, İstanbul 1944.
Abdülkadir Karahan, Hakani Mehmed Bey’in Hilye-i Şerife’si, Sabah Gazetesi Yay., İstanbul 1992.
|
| |
| Diğer Kaynaklar |
İsmail Ünver, “Mesnevi”, Türk Dili, Türk Şiiri Özel Sayısı II (Divan Şiiri), TDK Yayınları, Cilt: LII, Sayı: 415, 416, 417, Ankara 1986, ss. 430-463.
Büyük Türk Klâsikleri, C.5., Ötüken Yayınları, İstanbul 1987. (Teşrifâtü’ş-şu’arâ’dan 241, Zafer-nâme’den 242.)
|
|
|
|
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri |
Sayısı |
Katkı Yüzdesi |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
1 |
100 |
|
Ödev/Proje/Diğer |
0 |
0 |
|
Toplam |
100 |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı |
40 |
| |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi
|
100 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı
|
60 |
|
Toplam |
100 |
|
|
| Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı |
| No | Temel Öğrenme Kazanımı | Katkısı* |
|
1 |
İslâm Tarihi’nin dönemlerini ve bu dönemler arasındaki farkları bilir. |
2 |
|
2 |
İslâm Medeniyetinin doğuşu, kaynakları, gelişmesi ve diğer medeniyetlere etkileri; Müslüman toplumların sosyo-kültürel ve iktisadî özellikleri hakkında karşılaştırma yapabilecek ölçüde teferruatlı bilgi sahibi olur. |
3 |
|
3 |
Bu alanlarda siyasî, kültürel ve sosyal tarih bakımından disiplinler arası metodolojik, sentezci ve eleştirel bakış açısı kazanır ve bu kazanımlarını çalışmalarında uygulayabilir. |
4 |
|
4 |
Türk-İslâm Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri orijinalinden okuyup anlayabilir. |
5 |
|
5 |
Genel müzik nazariyatı hakkında bilgi sahibidir. |
0 |
|
6 |
Mimarî ve tezyinî sanatların tarihini, özelliklerini bilir. |
1 |
|
7 |
Estetik düşünce anlayışına sahiptir. |
5 |
|
8 |
Osmanlı Türkçesi ile yazılmış edebî ve tarihî metinleri günümüz Türkçesine aktarabilir. |
5 |
|
9 |
Türk-İslâm kültürü çerçevesinde tarihî, edebî bir bakış açısı kazanır. |
5 |
|
10 |
Araştırmalarda Osmanlı Türkçesi ile yazılmış matbu veya yazma eserlerden faydalanabilir. |
5 |
|
11 |
Türk-Din Mûsikîsi formları hakkında bilgi sahibi olup, uygulama yapabilir. |
0 |
|
12 |
Kazanımlarını eleştirel bir bakış açısıyla bilimsel üretkenliğe dönüştürebilir. |
5 |
|
13 |
Kültür, medeniyet ve tarih ilişkisini kavrayabilir |
3 |
| * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir. |
|
|
| Öğrenci İş Yükü - AKTS |
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders ile İlgili Çalışmalar |
|
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) |
14 |
3 |
42 |
|
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) |
14 |
7 |
98 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar |
|
Ödev, Proje, Diğer |
0 |
0 |
0 |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
1 |
1 |
1 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı |
1 |
2 |
2 |
|
Toplam İş Yükü: | 143 |
| Toplam İş Yükü / 25 (s): | 5.72 |
| Dersin AKTS Kredisi: | 6 |
|
|
|