|
| Ders Bilgileri |
|
| Dersin Adı |
: |
Delme ve Patlatma Dizaynı |
|
| Dersin Kodu |
: |
MD-536 |
|
| Dersin Türü |
: |
Seçmeli |
|
| Dersin Aşaması |
: |
İkinci Aşama (Yüksek Lisans) |
|
| Dersin Yılı |
: |
1 |
|
| Dersin Dönemi |
: |
Bahar (16 Hafta) |
|
| Dersin AKTS Kredisi |
: |
6 |
|
| Eğitici(ler)nin Adı |
: |
Doç.Dr. A.MAHMUT KILIÇ
|
|
| Dersin Öğrenme Kazanımları |
: |
Veri toplayabilmek,
Delme tasarımı yapabilmek, Optimum sonuçları veren patlayıcı ve yemleme türünü belirleyebilmek,
Mevcut teorik yaklaşımları uygulayabilme ve yeni teoriler geliştirebilme,
Yer altı ve yer üstünde başarılı patlatma tasarımı yapabilme,
Özgün bir konuda derinlemesine bilgi sahibi olma,
Madencilikte delme ve patlatma tasarımı konusunda derinlemesine bilgi sahibi olma,
Bilim ve hayal gücünü birleştirebilme.
|
|
| Dersin Veriliş Şekli |
: |
Örgün (Yüz Yüze) |
|
| Dersin Önkoşulları |
: |
Yok |
|
| Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar |
: |
Yok |
|
| Dersin Amacı |
: |
Delik delme makinesinin ve ucunun kaya ve cevhere göre seçimini yapabilmek, delik çapının ve delme düzenlerinin belirlenmesini öğrenmek, Delme tasarımı, delme maliyetlerinin çıkarılması hakkında bilgi sahibi olmak, Patlatmada kullanılacak patlayıcılar ve yemlemeler, Nonel ateşleme sistemiyle daha kontrollü ve güvenli patlatmanın temel bilgileri ve prensipleri, Yer altı patlatmalarında düzgün duvar yöntemi, Açık işletmelerde ve şevlerde hasarlarını öğrenmek, Bilgisayar yöntemi de kullanarak patlatma tasarımı yapabilmek, diğer alışılagelmiş yöntemlerle karşılaştırmak, patlatmada verimlik analizleri yapabilmek. |
|
| Dersin İçeriği |
: |
Kayaçların kazılabilirlik-patlayabilirlik özelliklerinin belirlenmesi, kayaçların jeolojik özelliklerine göre kazılabilirlik özellikleri, kayaçların jeomekanik özelliklerine göre kazılabilirlik özellikleri, patlayıcı deliklerinin delinmesinde kullanılan delici ve delme yöntemleri, patlatma ile kayaçların parçalanması, patlatma olayının gelişimi, patlatma etki alanı ve parçalanma, parçalanan kayaçların hareketi, patlatma sonrası parça boyut dağılımı, patlayıcı maddeler ve patlatma araçları, patlatma sistemlerinin tasarımlandırılması, delik eğimi, delik çapının belirlenmesi, patlatmanın çevreye etkileri. |
|
| Dersin Dili |
: |
Türkçe |
|
| Dersin Yeri |
: |
Mühendislik Mimarlık Fakültesi Derslikleri, Maden Mühendisliği Bölüm Laboratuarları |
|
|
Ders Planı |
| Hafta | Konu | Öğrencinin Ön Hazırlığı | Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri |
|
1 |
Giriş |
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
2 |
Delme ve Patlatmanın Önemi ve Mühendislikle İlgisi
|
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
3 |
Patlayıcı Maddeler; Cinsleri, Özellikleri, Dağılımı ve Üretici Firmalar, Ateşleme Sistemleri; Cinsleri, Özellikleri, Dağılımı Ve Üretici Firmalar. |
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
4 |
Delik Delme İşlemi, Delik Delme Sistemleri, Delme Metodlarının Karşılaştırılması, Yerüstü Ve Yeraltı Delik Delme Makinaları
|
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
5 |
Kaya Birimlerinin Malzeme ve Kütle Özellikleri, Kaya Özelliklerinin Patlatmaya Etkileri
|
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
6 |
Patlatma Tasarım Parametreleri, Patlatma Geometrisi, Özgül Şarjın Belirlenmesi İçin Önerilen Yöntemler, Dilim Kalınlığının Belirlenmesi
|
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
7 |
Patlama mekanizması
|
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
8 |
Ödev Değerlendirme Çalışması
|
|
|
|
9 |
Açık işletmelerde patlatma ve patlatma tasarımı
|
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
10 |
Yer altı ve tünellerde patlatma ve patlatma tasarımı
|
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
11 |
Patlayıcı madde depoları
|
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
12 |
Patlatmanın Çevresel Etkileri, Yer Sarsıntısının Oluşumu ve Genel Karakteristikleri, Ölçekli Mesafe Kavramı, Maksimum Parçacık Hızı Tahmini. |
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
13 |
Hava Şoku ve Gürültü, Hava Şoku ve Gürültü Ölçümü ve Karakteri, Patlatmadan Kaynaklanan Yapısal Hasar Kriterleri, Yersarsıntısı ve Hava Şoku İzleme Sistemleri. |
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
14 |
Patlayıcı madde kazaları ve güvenlik önlemleri
|
Ders notları ve kaynaklarda belirtilen referanslar
|
Ders notu, powerpoint sunuları ve yüz yüze ders. |
|
15 |
Ödev Değerlendirme ve Final Sınavı
|
|
|
|
16/17 |
Ödev Değerlendirme ve Final Sınavı
|
|
|
|
|
|
Önerilen Kaynak ve Okumalar |
| Kaynak Türü | Kaynak Adı |
| Ders Notu ve Kitaplar |
 Kılıç, A.M., "Patlatma Teknolojisi", Adana 2010, 185 s.; Kahriman, A., "Kaya Patlatma Semineri", İstanbul 2004, 145 s.; Onargan, T., Yayla, N., Gönen, A., Kaya, E., Germen, M., ". Açık ocak tasarımı ve planlaması, delik delme patlayıcı maddeler ve kullanımı", Egitim Semineri, Yurt Madenciligini Gelistirme Vakfı, İstanbul 2003, 125 s.; Barutsan, "Barutsan A.Ş. Ürün Broşürleri" Ankara 2001; Orica-NitroOrica, "Nitro A.Ş. Ürün Katalogları ve Broşürleri", Ankara 2010.
|
| |
| Diğer Kaynaklar |
İnternet ve diğer güncel makeler, sempozyumlarda sunulan bildiriler, doktora tezleri, yüksek lisans tezleri
|
|
|
|
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri |
Sayısı |
Katkı Yüzdesi |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
0 |
60 |
|
Ödev/Proje/Diğer |
4 |
40 |
|
Toplam |
100 |
|
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı |
40 |
| |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi
|
100 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı
|
60 |
|
Toplam |
100 |
|
|
| Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı |
| No | Temel Öğrenme Kazanımı | Katkısı* |
|
1 |
Lisans eğitiminde edindiği matematik, fen ve mühendislik bilgilerini Maden mühendisliği problemlerinin ileri çözümünde kullanabilecek. |
4 |
|
2 |
Maden mühendisliği alanlarında ileri düzeyde kuramsal ve uygulamalı bilgiye sahip olacak. |
5 |
|
3 |
Maden mühendisliği ile ilgili problemleri ileri düzeyde tanımlama, formüle etme ve çözme becerisine sahip olacak |
3 |
|
4 |
Maden mühendisliğinin çalışma konuları ile ilgili proje hazırlayabilecek ve değerlendirebilecek beceriye sahip olacak |
4 |
|
5 |
Yaptığı çalışmaların her aşamasında bilimsel ve toplumsal değerleri gözetme ve bu değerleri başkalarına aktarma becerisi |
3 |
|
6 |
Uzmanlık alanı dahil tüm konularda bağımsız olarak bilimsel ve teknik araştırma yapabilecek, araştırmalarının sonuçlarını yazılı ve/veya sözlü olarak sunabilecek |
2 |
|
7 |
Mesleki gelişim için yaşam boyu öğrenme bilincine sahip olacak, alanındaki yeni gelişmekte olan uygulamaları takip edecek ve bilgi kaynaklarını etkin bir biçimde kullanabilecek. |
3 |
|
8 |
Bağımsız çalışma, takım çalışması ve disiplinlerarası çalışma yetisine sahip olacak. |
4 |
|
9 |
Maden mühendisliği projelerinin geliştirilmesinde ve ileri mühendislik problemlerinin çözümünde modern mühendislik, bilgisayar modelleme ve simulasyon araçlarını kullanabilecek. |
4 |
|
10 |
Maden Mühendisliği alanındaki konularda edindiği derinlemesine bilgiler ile sistematik düşünme ve problem çözme yeteneklerini, disiplinlerarası çalışmalarda kullanma becerisine sahip olacak |
5 |
|
11 |
Maden Mühendisliği alanında uzmanlık gerektiren bir problemi, kendi başına tanımlama, yaratıcı düşünce kullanarak yeni çözüm yöntemi geliştirme, elde edilen sonuçları değerlendirme becerisi |
3 |
|
12 |
Maden mühendisliği uygulamalarının evrensel ve toplumsal etkilerini anlama, doğal kaynakları en verimli şekilde kullanmak için gerekli sorumluluk bilincini, mesleki ve etik sorumluluğunu taşıyacak. |
4 |
| * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir. |
|
|
| Öğrenci İş Yükü - AKTS |
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders ile İlgili Çalışmalar |
|
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) |
13 |
4 |
52 |
|
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) |
15 |
5 |
75 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar |
|
Ödev, Proje, Diğer |
4 |
5 |
20 |
|
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) |
0 |
0 |
0 |
|
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı |
1 |
4 |
4 |
|
Toplam İş Yükü: | 151 |
| Toplam İş Yükü / 25 (s): | 6.04 |
| Dersin AKTS Kredisi: | 6 |
|
|
|