Ana Sayfa     Üniversite Hakkında Bilgi     Derece Programları     Öğrenciler İçin Genel Bilgi     English  

 DERECE PROGRAMLARI


 Ön Lisans Derecesi


 Lisans Derecesi


 Yüksek Lisans Derecesi

  Ders Bilgileri
Dersin Adı : İlk Dönemlerde İslam Eğitimi Tarihi

Dersin Kodu : FDB 763

Dersin Türü : Seçmeli

Dersin Aşaması : İkinci Aşama (Yüksek Lisans)

Dersin Yılı : 1

Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta)

Dersin AKTS Kredisi : 6

Eğitici(ler)nin Adı : Prof.Dr. HASAN KAYIKLIK

Dersin Öğrenme Kazanımları : Kur´an ve hz. peygamber´in uygulamalarından hareketle İslam´ın eğitime bakışını değerlendirir.
Hz. Peygamber dönemi eğitim kurumları ve özelliklerini açıklar.
İslamın yayılması ile diğer kültürlerle karşılaşmasının sonuçlarını çözümler.
İslam dünyasındaki eğitimcilerin görüşlerini karşılaştırır.
İslam dünyasında örgün eğitime geçişi hazırlayan unsurları değerlendirir.

Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze)

Dersin Önkoşulları : SEÇMELİ DERSLER

Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok

Dersin Amacı : İlk dönemlerden başlayarak H. V. asra kadar İslam coğrafyasındaki din eğitimi sürecini incelemek.

Dersin İçeriği : Temel kaynaklarından hareketle İslam’ın eğitim-insan ilişkisine bakışı, İslami anlamda bilginin türü ve değeri, H. V. asra kadar İslam dünyasında eğitim kurumları ve faaliyetleri,

Dersin Dili : Türkçe

Dersin Yeri : Yüksek lisans dersliği


  Ders Planı
Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri
1 Kur´an ve hadislerde eğitim anlayışı Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
2 Hz. Peygamber döneminde eğitim uygulamaları Ahmet Çelebi: İslamda Eğitim-Öğretim Tarihi, Damla Yay., İstanbul 1983. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
3 Hz. Peygamber döneminde eğitim uygulamaları: Evler, mescit, suffa Gözütok, Şakir: İlk Dönem İslam Eğitim Tarihi, Fecr Yay., Ankara 2002. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
4 Emevi ve Abbasiler döneminde İslam´ın yayılması sürecinde eğitim Makdisi, George: Ortaçağ´da Yüksek Öğretim, Gelenek Yay., İstanbul 2004. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
5 Diğer kültürlerle karşılaşmalar: Tercüme çalışmaları, Beytü´l-Hikme Makdisi, George: Ortaçağ´da Yüksek Öğretim, Gelenek Yay., İstanbul 2004. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
6 Eğitim konuları: Din İlimleri ve diğer ilimlere ayrılan yer Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
7 Batı dünyasındaki bilimsel çalışmalarla karşılaştırma Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
8 Vize sınavı Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974; Gözütok, Şakir: İlk Dönem İslam Eğitim Tarihi, Fecr Yay., Ankara 2002. Yazılı sınav
9 İslam dünyasında bilim-din-siyaset ilişkileri Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
10 Ünlü İslam eğitimcileri : Kabisi Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
11 Ünlü İslam eğitimcileri : İbn Haldun Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
12 Ünlü İslam eğitimcileri : Zernuci Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
13 Ünlü İslam eğitimcileri: İbn Cemaa Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
14 Ünlü İslam eğitimcileri: İbn Sahnun Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
15 Örgün eğitime geçişi hazırlayan nedenler Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974. Düz anlatım, tartışma, soru-cevap
16/17 Final sınavı Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974; Gözütok, Şakir: İlk Dönem İslam Eğitim Tarihi, Fecr Yay., Ankara 2002; Ahmet Çelebi: İslamda Eğitim-Öğretim Tarihi, Damla Yay., İstanbul 1983. Yazılı sınav


  Önerilen Kaynak ve Okumalar
Kaynak Türü Kaynak Adı
Ders Notu ve Kitaplar  Gözütok, Şakir: İlk Dönem İslam Eğitim Tarihi, Fecr Yay., Ankara 2002.
 Ahmet Çelebi: İslamda Eğitim-Öğretim Tarihi, Damla Yay., İstanbul 1983.
 Bayraktar, M. Faruk: İslam Eğitiminde Öğretmen-Öğrenci Münasebetleri, MÜİF Vakfı Yay., İstanbul 1989.
 El-Kayrevani: İslam’da Öğretmen ve Öğrenci Münasebetlerine Dair Geniş Risale, Çev: Süleyman Ateş, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 1995.
 İbn-i Cemaa: İslam Geleneğinde Öğretmen-Öğrenci, Marifet Yay., İstanbul 1998.
 Makdisi, George: Ortaçağ´da Yüksek Öğretim, Gelenek Yay., İstanbul 2004.
 Dağ, Mehmet/Öymen H. Raşid: İslam Eğitim Tarihi, MEB Yay., Ankara 1974.
Diğer Kaynaklar


  Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 60
    Ödev/Proje/Diğer 3 40
Toplam 100
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40
 
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60
Toplam 100

  Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı
No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı*
1 Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklayabilme. 4
2 Günümüz dünyasında barış ortamının sağlanmasında ve bir arada yaşama kültürünün geliştirilmesinde dinlerin olumlu yönde katkı sağlayabileceğini açıklayabilme. 4
3 Bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri hakkında yeterli düzeyde donanıma sahip olabilme. 3
4 Dinin, toplumsal ve bilimsel gelişmeler üzerindeki etkilerini ve sonuçlarını temel kaynaklardan izleyebilme. 4
5 Alanı ile ilgili temel sorunları tanıma ve bunlarla ilgili çözüm yolları üretebilme. 4
6 Kamu veya özel sektör kurum ve kuruluşlarında, araştırmacı, eğitimci ve din görevlisi olarak görev alacak öğrencilere beklenen hizmeti sunabilecek niteliklere sahip olabilme. 4
7 Bilimsel araştırmalarla doğru dini bilgiye ulaşma, elde edilen bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve kullanma yeteneğine sahip olma. 3
8 Alanı ile ilgili temel kaynakları tanıma ve bunlara ulaşabilme niteliğine sahip olabilme. 4
9 Din ve toplum ilişkileri ile ilgili temel konular üzerinde bağımsız bilimsel araştırmalar yapabilme ve sonuçlara ulaşabilme. 3
10 Ulaştığı sonuçları, objektif ve bilimsel kriterlere göre savunabilme. 3
11 Bilimsel ölçütlere uygun araştırma raporu hazırlayabilme. 3
12 Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan, insanın ve hayatın anlamını ve değerini açıklamada birlikte düşünülmesi gerektiğini fark edebilme. 5
13 İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterilmesi gerekliliğini fark edebilme. 4
* Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.

  Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
    Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42
    Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 6 84
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
    Ödev, Proje, Diğer 3 6 18
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 8 8
    Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 10 10
Toplam İş Yükü: 162
Toplam İş Yükü / 25 (s): 6.48
Dersin AKTS Kredisi: 6