DERECE PROGRAMLARI  Ön Lisans Derecesi  Lisans Derecesi  Yüksek Lisans Derecesi

Ders Bilgileri Dersin Adı : Psikolojik Açıdan İnanç ve İnançsızlığın Tartışılması Dersin Kodu : FDB 729 Dersin Türü : Seçmeli Dersin Aşaması : İkinci Aşama (Yüksek Lisans) Dersin Yılı : 1 Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta) Dersin AKTS Kredisi : 6 Eğitici(ler)nin Adı : Prof.Dr. HASAN KAYIKLIK Doç.Dr. ASIM YAPICI Dersin Öğrenme Kazanımları : insan ve dini inanç kavramları arasındaki ilişkiyi kavrar. İnanç ve iman kavramlarını ayırt eder. İnanç ve inançsızlığı psikolojik açıdan değerlendirir. İnanç ve inançsızlığın oluşum süreçlerini bilir. Dindar ve dindarlık kavramlarını bilir. Dindar ve dindarlıkla ilgili tiplemeleri bilir. Günümüzdeki ateist eğilimlerden haberdar olur. Ateistik yönelimlerin psikolojik sebeplerini tartışabilir. Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze) Dersin Önkoşulları : Yok Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok Dersin Amacı : İnanç ve inançsızlığın psikolojik kaynaklarını öğrenme. İnanç gelişimi teorilerini öğrenme. İnançsızlığı açıklayan teorileri öğrenme. Dersin İçeriği : İnanç ve iman kavramlarının tanımlanması. Şüphe ve inançsızlık kavramlarının tanımlanması. İnanç gelişim teorileri: Bilişsel teoriler, Jung´un analitik teorisi, Erikson´un psikososyal gelişim teorisi, sosyal öğrenme teorileri, varoluşçu teroiler, eklektik teoriler. İnançsızlığı açıklayan teoriler: Klasik psikanalitik teori, bilişsel teoriler, sosyal öğrenme teorisi, varoluşçu teoriler, Marksist teori, pozitivist teori, eklektik teoriler. Dersin Dili : Türkçe Dersin Yeri : Derslik   Ders Planı Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri 1 Psikoloji, insan, din, iman ve inanç kavramları Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 2 İnancın oluşum süreci Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 3 İnanç gelişimini etkileyen faktörler Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 4 İnanç gelişim kuramları 1: Bilişsel temelli teoriler Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 5 İnanç gelişim kuramları 2: Jung´un analitik psikolojisi Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 6 İnanç gelişim kuramları 3: Erikson´un psikososyal gelişim kuramı. Sosyal öğrenme teorisi. Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 7 İnanç gelişim kuramları 4: Varoluşçu teroiler. Eklektik teoriler Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 8 Ara Sınav Ders kitabındaki ilgili konuların tekrarı Yazılı Sınav 9 İnançsızlığı besleyen faktörler Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 10 İnançsızlığı açıklayan teoriler 1: Klasik psikanalitik teori. Bilişsel temelli teoriler. Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 11 İnançsızlığı açıklayan teoriler 2: Sosyal öğrenme teorisi. Varoluşçu teoriler. Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 12 İnançsızlığı açıklayan teoriler 3: Marksist teori. Pozitivist teori. Eklektik teoriler. Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 13 İnançsılzığın farklı görüntüleri ve tipleri Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 14 Modern dünyada ateist eğilimler Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 15 Ateistlerin dine karşı tutumları Ders kitabındaki ilgili konular Beyin fırtınası, tartışma, konu anlatımı, soru-cevap 16/17 Final Sınavı Ders kitabındaki ilgili konuların tekrarı Yazılı Sınav   Önerilen Kaynak ve Okumalar Kaynak Türü Kaynak Adı Ders Notu ve Kitaplar  Allport, G. W. (2004). Birey ve dini (Çev. B. Sambur). Ankara: Elis Yayınları  Aydın, A. R. (1995). Dini inkarın psiko-sosyal nedenleri. Yayımlanmamış doktora tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.  Yavuz, K. (2013). Günümüzde inancın psikolojisi. İstanbul: Boğaziçi yayınları.  Vergote, A. (1999), Din İnanç ve İnançsızlık, (Çev: V. Uysal), İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları  Yapıcı, A. (2002). Dinî yaşayışın farklı görüntüleri ve dogmatik dindarlık. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2 (2), 75-117  Yapıcı, A. (2004c). Allah ve kutsal kavramlarının çağrıştırdıkları anlamlara sosyo-psikolojik bir bakış: Çukurova Üniversitesi örneği. Değerler Eğitimi Dergisi 2 (7-8), 169-206  Kayıklık, H. (2002). Bireysel dindarlığın psikolojik kaynakları. Dini Araştırmalar 5 (13), 27-40.  Günay, Ü. (1986). Modern sanayi toplumlarında din I. Erciyes Üniversitesi. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 3, 51-52. Günay, Ü. (1987). Modern sanayi toplumlarında din II. Erciyes Üniversitesi. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 4, 29-58. Diğer Kaynaklar  Fırat, E. (1977). Üniversite öğrencilerinde Allah inancı ve din duygusu. Basılmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Ankara.  Berger, P. L. (2002a). Sekülerizmin gerilemesi. A. Köse (Ed.), Sekülerizm Sorgulanıyor içinde (ss. 11-32). İstanbul: Ufuk Kitapları.  Berger, P. L. (2002b). Dinin krizinden sekülerizmin krizine. A. Köse (Ed.) Sekülerizm Sorgulanıyor içinde (ss. 75-93). İstanbul: Ufuk Kitapları.  Glock, C. Y. (1998). Dindarlığın boyutları üzerine. (Çev., M. E. Köktaş), Y. Aktay, M.E. Köktaş (Der.), Din Sosyolojisi içinde (ss. 252-274), Ankara: Vadi Yayınları.  Beit-Hallahmi, B. & Argyle, M. (1997). The psychology of religious behavoir, belief and experience. London & New York: Routledge.  Argyle, M. (1978). Dinin yedi psikolojik temeli (Çev. M. Dağ). Eğitim Hareketleri 23 (272-273), 7-13.  Argyle, M. & Beit-Hallahmi, B. (1975). The social psychology of religion. London & Boston: Routledge & Kegan Paul.  Frankl, V. E. (1991). İnsanın anlam arayışı (Çev. S. Budak). Ankara: Edesos Yayınları.  Fromm, E. (1993). Psikanaliz ve din (Çev. A. Arıtan). İstanbul: Arıtan Yayınları.  Marx, K. & Engels, F. (2000). Din üstüne (Çev. İ. yarkın, M. A. İnci). Ankara : İnter Yayınları  Mann, S. (2004). İdeoloji olarak din: Kalpsiz bir dünyanın kalbi (Çev. H. Osmanağaoğlu). İstanbul: Aykırı Yayıncılık   Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 100     Ödev/Proje/Diğer 4 0 Toplam 100 Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40   Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100 Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60 Toplam 100   Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı* 1 Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklayabilme. 5 2 Günümüz dünyasında barış ortamının sağlanmasında ve bir arada yaşama kültürünün geliştirilmesinde dinlerin olumlu yönde katkı sağlayabileceğini açıklayabilme. 4 3 Bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri hakkında yeterli düzeyde donanıma sahip olabilme. 1 4 Dinin, toplumsal ve bilimsel gelişmeler üzerindeki etkilerini ve sonuçlarını temel kaynaklardan izleyebilme. 3 5 Alanı ile ilgili temel sorunları tanıma ve bunlarla ilgili çözüm yolları üretebilme. 3 6 Kamu veya özel sektör kurum ve kuruluşlarında, araştırmacı, eğitimci ve din görevlisi olarak görev alacak öğrencilere beklenen hizmeti sunabilecek niteliklere sahip olabilme. 5 7 Bilimsel araştırmalarla doğru dini bilgiye ulaşma, elde edilen bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve kullanma yeteneğine sahip olma. 3 8 Alanı ile ilgili temel kaynakları tanıma ve bunlara ulaşabilme niteliğine sahip olabilme. 4 9 Din ve toplum ilişkileri ile ilgili temel konular üzerinde bağımsız bilimsel araştırmalar yapabilme ve sonuçlara ulaşabilme. 4 10 Ulaştığı sonuçları, objektif ve bilimsel kriterlere göre savunabilme. 4 11 Bilimsel ölçütlere uygun araştırma raporu hazırlayabilme. 0 12 Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan, insanın ve hayatın anlamını ve değerini açıklamada birlikte düşünülmesi gerektiğini fark edebilme. 4 13 İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterilmesi gerekliliğini fark edebilme. 5 * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.   Öğrenci İş Yükü - AKTS Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders ile İlgili Çalışmalar     Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42     Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 3 42 Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar     Ödev, Proje, Diğer 4 8 32     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 10 10     Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 15 15 Toplam İş Yükü: 141 Toplam İş Yükü / 25 (s): 5.64 Dersin AKTS Kredisi: 6