DERECE PROGRAMLARI  Ön Lisans Derecesi  Lisans Derecesi  Yüksek Lisans Derecesi

Ders Bilgileri Dersin Adı : Tarihsel Süreç İçerisinde Şiiliğin Teşekkülü Dersin Kodu : TİB 768 Dersin Türü : Seçmeli Dersin Aşaması : İkinci Aşama (Yüksek Lisans) Dersin Yılı : 1 Dersin Dönemi : Bahar (16 Hafta) Dersin AKTS Kredisi : 6 Eğitici(ler)nin Adı : Dr.Öğr. ÜyesiDr. İSMAİL YÜRÜK Dr.Öğr. ÜyesiDr. YUSUF GÖKALP Dersin Öğrenme Kazanımları : Şii düşünce geleneğinin temel kavramlarını açıklar Şiiliğin doğuşu, teşekkül süreci ve temel görüşlerini bilir Şii düşünce geleneğinin temel kaynaklarını tanır Şiiliğin doğuşu ile ilgili Şii iddiaları çözümler İslam düşünce geleneği içerisinde Şia´nın yerini açıklar Şii fırkaları ve alt gruplarını tasnif eder Şii düşünce geleneğinin zihniyet çözümlemesini yapar Şii fırkaların günümüzdeki durumunu açıklar Şii fırkaları diğer İslam mezhepleri ile ilişkilendirir Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze) Dersin Önkoşulları : Yok Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok Dersin Amacı : İslam düşünce tarihinin ilk dönemlerinde ortaya çıkan Şii düşünce geleneğini tanımak ve İslam düşüncesi içerisindeki yerini kavramak Dersin İçeriği : Şii düşünce geleneğinin temel kavramları ve kaynakları; Şiiliğin doğuşunda etkili olan sebepler; Şiiliğin doğuşu ile ilgili Şii iddialar ve analizi; İlk Şii fikirlerin ortaya çıkışı; Emeviler dönemi ilk Şii hareketleri; Şii imamet nazariyasi; Şii gelenekte farklılaşma süreci; Şii fırkaların doğuşu, teşekkül süreçleri, temel görüşleri, önemli temsilcileri, yayıldıkları bölgeler, literatürü ve alt grupları; Şiilikle ilgili çağdaş çalışmalar Dersin Dili : Türkçe Dersin Yeri : Yüksek Lisans dersliği   Ders Planı Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri 1 Şiiliğin tanımı, temel kavramları ve kaynakları Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 2 Şiiliğin doğuşu ile ilgili Şii iddialar ve onların analizi Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 3 Emeviler döneminde ilk Şii hareketler ve Şiiliğin doğuşu meselesi Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 4 İmamiyye Şiası; doğuşu, teşekkül süreci ve tarihçesi Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 5 İmamiyye Şiası; temel görüşleri, literatürü, İslam düşüncesindeki yeri Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 6 İmamiyye Şiasında Usuli-Ahbari Farklılaşması Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 7 Zeydiyye; doğuşu, teşekkül süreci ve tarihçesi Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 8 Ara sınav Konu tekrarı Yazılı sınav 9 Zeydiyye; Temel görüşleri, literatürü ve İslam düşüncesindeki yeri Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 10 İsmaililik; doğuşu, teşekkül süreci ve tarihçesi Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 11 İsmaililik; Temel görüşleri, literatürü ve İslam düşüncesindeki yeri Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 12 Dürzilik; doğuşu, tarihçesi, temel görüşleri, literatürü Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 13 Nusayrilik; doğuşu, tarihçesi, temel görüşleri ve literatürü Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 14 Yezidilik; doğuşu, tarihçesi, temel görüşleri ve literatürü Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 15 Şiiliğin diğer mezheplerle ilişkisi Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak Konu anlatımı, tartışma 16/17 Final sınavı Konu tekrarı Yazılı sınav   Önerilen Kaynak ve Okumalar Kaynak Türü Kaynak Adı Ders Notu ve Kitaplar  Yusuf Gökalp, Zeydilik ve Yemen´de Yayılışı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2006: AÜSBE.  E. Ruhi Fığlalı, İmamiyye Şiası, İstanbul 1984.  Hasan Onat, "Şiiliğin Doğuşu Meselesi", AÜİFD., XXXVI (1997), Ankara.  Hasan Onat, Emeviler Devri Şii Hareketleri, Ankara 1993.  Metin Bozan, İmamiyye´nin İmamet Nazariyesinin Teşekkül Süreci, İstanbul 2009.  Mazlum Uyar, İmamiyye Şiasında Düşünce Ekolleri- Ahbarilik, İstanbul 2000. Diğer Kaynaklar  el-Eşari, Ebu´l-Hasan Ali b. İsmail, Makalatu´l-İslamiyyin, thk. Helmut Ritter, Wiesbaden 1963.  Kummi-Nevbahti, Şii Fırkalar, çev. H. Onat, S. Hizmetli, S. Kutlu, R. Şimşek, Ankara 2004.   Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 60     Ödev/Proje/Diğer 1 40 Toplam 100 Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40   Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100 Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60 Toplam 100   Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı* 1 İslami ilimlerin tarihi gelişimi, metotları, kavramları ve kaynaklarını bilir, bunlar arasındaki farkları ve benzerlikleri karşılaştırır. 3 2 İslami ilimler sahasında ortaya konulan tarihsel tecrübe ve bilimsel birikimi sorgular, tasnif eder, güncel meselelerin çözümünde bundan yararlanır 4 3 Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda temel dinî problemlere çözüm üretebilme becerisi kazanır 2 4 Alanıyla ilgili bilimsel bir zihniyete sahip olur 5 5 Temel İslam bilimleri alanında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak araştırma yapabilme becerisi kazanır 4 6 Temel dini metinleri okuma açıklama ve yorumlama becerisine sahip olur 3 7 İslam düşünce tarihinde kelam, tasavvuf, İslam mezhepleri, İslam hukuku, tefsir ve hadis alanında ortaya çıkan ekollerin doğuşu, teşekkül süreci, temel görüşleri, kaynakların ve İslam düşüncesine katkılarını bilir 5 8 İlahiyat alanında bilimsel bilgi üretir. Elde ettiği temel dini bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir 2 9 Temel Din bilimleriyle ilgili ulusal ve uluslar arası çalışmaları takip etme, anlama becerisine sahip olur 2 10 Alanıyla ilgili kaynakları kullanabilecek ve elde ettiği bilgileri paylaşabilecek düzeyde yabancı dil bilir 1 11 Alanıyla ilgili toplumsal ihtiyaç ve problemlere çözüm üretebilecek araştırmalar yapar 2 12 Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır 3 13 Mesleki alanını ilgilendiren resmi ve özel kurumlarla işbirliği içersinde çalışır 0 * Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.   Öğrenci İş Yükü - AKTS Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders ile İlgili Çalışmalar     Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42     Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 4 56 Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar     Ödev, Proje, Diğer 1 10 10     Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 10 10     Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 20 20 Toplam İş Yükü: 138 Toplam İş Yükü / 25 (s): 5.52 Dersin AKTS Kredisi: 6