Ana Sayfa     Üniversite Hakkında Bilgi     Derece Programları     Öğrenciler İçin Genel Bilgi     English  

 DERECE PROGRAMLARI


 Ön Lisans Derecesi


 Lisans Derecesi


 Yüksek Lisans Derecesi

  Ders Bilgileri
Dersin Adı : Hadislerin Tesbit ve Tenkidi

Dersin Kodu : TİB 704

Dersin Türü : Seçmeli

Dersin Aşaması : İkinci Aşama (Yüksek Lisans)

Dersin Yılı : 1

Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta)

Dersin AKTS Kredisi : 6

Eğitici(ler)nin Adı : Prof.Dr. ALİ OSMAN ATEŞ

Dersin Öğrenme Kazanımları : Hadislerin tespitinin önemi hususunda farkındalık oluşturmak.
Hadislerin tespitinde izlenecek yöntem, yararlanılacak tarihî ve çağdaş kaynaklar hakkında bilgi sahibi kılmak.
Hadislerin tespitinde bilgisayar programlarından yararlanma konusunda deneyim kazandırmak.
Hadislerin tenkidinin önemi hususunda farkındalık oluşturmak.
Hadislerin tenkidinde başvurulacak yöntem, kurallar ve kaynaklar hakkında bilgi sahibi yapmak.

Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze)

Dersin Önkoşulları : Yok

Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok

Dersin Amacı : Hadislerin tespit ve tenkidi konusunda birikim sahibi kılmak.

Dersin İçeriği : Hadislerin tespitinin önemi, bu konuda izlenecek yöntem, yararlanılacak tarihî ve çağdaş kaynaklar, hadis tenkidinin önemi, bu konuda izlenecek yöntem ve kaynaklar, ravi bilgisinin kaynakları, isnad tenkidi ve kuralları; metin tenkidi ve kuralları, hadis metinlerinin kabulünde aranan şartlar.

Dersin Dili : Türkçe

Dersin Yeri : İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Yüksek Lisans Dersliği.


  Ders Planı
Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri
1 Hadislerin tespitinin önemi ve bu konuda izlenecek yöntem. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
2 Hadislerin tespitinde yararlanılacak tarihî kaynaklar hakkında bilgi. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
3 Alfabetik tasnifli eserler. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
4 Hadislerin tespitinde yararlanılacak çağdaş kaynaklar: a. Concordance/el-Mu´cemu´l-Müfehres Li Elfâzı´l-Hadis. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
5 b. Hadislerin tespitinde bilgisayar programlarının kullanımı. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
6 Hadis tenkidinin önemi ve bu konuda izlenecek yöntem. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
7 Hadis tenkidinin başlıca unsurları: isnad tenkidi-metin tenkidi. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
8 Ara sınavı Konu tekrarı Yazılı
9 İsnâd tenkidinde ravi bilgisinin önemi, ravilerde aranan şartlar, ravilerin tenkidinde kullanılan cerh ve ta´dil lafızları. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
10 Ravi bilgisinin kaynakları. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
11 İsnad tenkidinde dikkat edilmesi gereken hususlar ve kurallar. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
12 Metin tenkidinin önemi ve metin tenkidinde dikkat edilecek kurallar. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
13 Hadis metinlerinin kabulünde aranan ana şartlar: Akla uygunluk, Kur´ân´a uygunluk, tarihe uygunluk, kesinleşmiş bilimsel verilere uygunluk. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
14 Hadis metinlerinin kabulünde aranan diğer şartlar: Ravinin fakîh olması, ravinin naklettiği hadisle amel etmesi, Hadisin İslâm alimleri tarafından uygulamaya esas alınmış olması. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
15 İslam alimlerinin Hadis kabul şartları. Belirtilen kaynakların okunması Sözlü Anlatım, Soru Cevap, Tartışma.
16/17 Final sınavı Konu tekrarı Yazılı


  Önerilen Kaynak ve Okumalar
Kaynak Türü Kaynak Adı
Ders Notu ve Kitaplar  Prof. Dr. İsmail Hakkı Ünal, İmam Ebu Hanife´nin Hadis Anlayışı ve Hanefi Mezhebinin Hadis Metodu; Prof. Dr. Yavuz Ünal, Hadisleri Tesbitte Yöntem Sorunu; Prof. Dr. Mehmet Özşenel, Hadiste İsnad ve Metin Tenkidi; Prof. Dr. Selahattin Polat, Hadiste Metin Tenkidi; Prof. Dr. Enbiya Yıldırım, Hadiste Metin Tenkidi; Prof. Dr. Salih Karacabey, Hadis Tenkidi; Prof. Dr. Ahmet Yücel Hadis İlminde Tenkit Terimleri İle İlgili Çalışmalar; Prof. Dr. Yaşar Kandemir, Mevzu Hadisler.
Diğer Kaynaklar


  Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 60
    Ödev/Proje/Diğer 1 40
Toplam 100
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40
 
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60
Toplam 100

  Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı
No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı*
1 İslami ilimlerin tarihi gelişimi, metotları, kavramları ve kaynaklarını bilir, bunlar arasındaki farkları ve benzerlikleri karşılaştırır. 1
2 İslami ilimler sahasında ortaya konulan tarihsel tecrübe ve bilimsel birikimi sorgular, tasnif eder, güncel meselelerin çözümünde bundan yararlanır 1
3 Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda temel dinî problemlere çözüm üretebilme becerisi kazanır 2
4 Alanıyla ilgili bilimsel bir zihniyete sahip olur 4
5 Temel İslam bilimleri alanında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak araştırma yapabilme becerisi kazanır 3
6 Temel dini metinleri okuma açıklama ve yorumlama becerisine sahip olur 3
7 İslam düşünce tarihinde kelam, tasavvuf, İslam mezhepleri, İslam hukuku, tefsir ve hadis alanında ortaya çıkan ekollerin doğuşu, teşekkül süreci, temel görüşleri, kaynakların ve İslam düşüncesine katkılarını bilir 2
8 İlahiyat alanında bilimsel bilgi üretir. Elde ettiği temel dini bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir 3
9 Temel Din bilimleriyle ilgili ulusal ve uluslar arası çalışmaları takip etme, anlama becerisine sahip olur 3
10 Alanıyla ilgili kaynakları kullanabilecek ve elde ettiği bilgileri paylaşabilecek düzeyde yabancı dil bilir 4
11 Alanıyla ilgili toplumsal ihtiyaç ve problemlere çözüm üretebilecek araştırmalar yapar 3
12 Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır 3
13 Mesleki alanını ilgilendiren resmi ve özel kurumlarla işbirliği içersinde çalışır 2
* Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.

  Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
    Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42
    Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 4 56
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
    Ödev, Proje, Diğer 1 10 10
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 15 15
    Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 20 20
Toplam İş Yükü: 143
Toplam İş Yükü / 25 (s): 5.72
Dersin AKTS Kredisi: 6