Ana Sayfa     Üniversite Hakkında Bilgi     Derece Programları     Öğrenciler İçin Genel Bilgi     English  

 DERECE PROGRAMLARI


 Ön Lisans Derecesi


 Lisans Derecesi


 Yüksek Lisans Derecesi

  Ders Bilgileri
Dersin Adı : Seçmeli III:çağdaş Türk Yazı Dilleri

Dersin Kodu : TES301

Dersin Türü : Seçmeli

Dersin Aşaması : Birinci Aşama (Lisans)

Dersin Yılı : 3

Dersin Dönemi : Güz (16 Hafta)

Dersin AKTS Kredisi : 3

Eğitici(ler)nin Adı : Doç.Dr. FARUK YILDIRIM

Dersin Öğrenme Kazanımları : Çağdaş Türkçenin lehçe gruplarını ve bunlardaki lehçeleri sıralar.
Lehçe gruplarının ortak ve farklı yönlerini kendi cümleleriyle özetleyerek ifade eder.
Çağdaş Türk lehçelerinin benzerlik ve karşıtlıklarına dair örnekler verir.
Bir lehçe grubundaki lehçeleri diğer gruptakilerle karşılaştırır ve onlardan ayırt eder.
Çağdaş lehçelerden her birine ait özelliklerin tarihî temellerinin ne olabileceği konusunda fikirler geliştirir.
Türk lehçeleri arasındaki benzerlik ve karşıtlıkların gelecekteki durumunun ne olabileceği hakkında tahminde bulunur.

Dersin Veriliş Şekli : Örgün (Yüz Yüze)

Dersin Önkoşulları : Yok

Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar : Yok

Dersin Amacı : Öğrencilerin Türkçenin dünya üzerinde ne kadar yaygın bir dil olduğunu kavramalarını ve (karakteristik özelliklerinden yararlanarak) çağdaş Türk şivelerini ve şive gruplarını ayırt edebilmelerini sağlamak.

Dersin İçeriği : Oğuz grubu Türk şivelerinin karakteristik özellileri; Kıpçak grubu Türk şivelerinin karakteristik özellileri; Karluk grubu Türk şivelerinin karakteristik özellileri; Bu üç şive grubunun benzeşen ve benzeşmeyen yönleri; Örnek metinler üzerinde karşılaştırma çalışmaları.

Dersin Dili : Türkçe

Dersin Yeri : Türkçe Eğitimi Bölümü


  Ders Planı
Hafta Konu Öğrencinin Ön Hazırlığı Öğrenme Aktiviteleri ve Öğretme Yöntemleri
1 Oğuz grubu Türk lehçelerinden Azerbaycan ve Türkmen Türkçesinin ortak ve farklı fonetik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
2 Oğuz grubu Türk lehçelerinden Azerbaycan ve Türkmen Türkçesinin ortak ve farklı fonetik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
3 Oğuz grubu Türk lehçelerinden Azerbaycan ve Türkmen Türkçesinin ortak ve farklı fonetik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
4 Karluk grubu Türk lehçelerinden Özbek ve Yeni Uygur Türkçesinin ortak ve farklı fonetik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
5 Batı Kıpçak grubu Türk lehçelerinden Tatar ve Başkurt Türkçesinin ortak ve farklı fonetik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
6 Doğu Kıpçak grubu Türk lehçelerinden Kazak ve Kırgız Türkçesinin ortak ve farklı fonetik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
7 Doğu Kıpçak grubu Türk lehçeerinden Kazak ve Kırgız Türkçesinin ortak ve farklı fonetik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
8 Ara Sınav
9 Oğuz grubu Tür klehçeerinden Azerbaycan ve Türkmen Türkçesinin ortak ve farklı morfolojik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
10 Oğuz grubu Türklehçeerinden Azerbaycan ve Türkmen Türkçesinin ortak ve farklı morfolojik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
11 Oğuz grubu Türklehçeerinden Azerbaycan ve Türkmen Türkçesinin ortak ve farklı morfolojik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
12 Karluk grubu Türk lehçeerinden Özbek ve Yeni Uygur Türkçesinin ortak ve farklı morfolojik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
13 Batı Kıpçak grubu Türk lehçelerinden Türkçesinin Tatar ve Başkurt Türkçesinin ortak ve farklı morfolojik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
14 Doğu Kıpçak grubu Türk lehçeerinden Kazak ve Kırgız Türkçesinin ortak ve farklı morfolojik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
15 Doğu Kıpçak grubu Türk lehçeerinden Kazak ve Kırgız Türkçesinin ortak ve farklı morfolojik özellikleri Anlatım Soru-Cevap Alıştırma ve Uygulama Bireysel Çalışma
16/17 Final


  Önerilen Kaynak ve Okumalar
Kaynak Türü Kaynak Adı
Ders Notu ve Kitaplar  Ercilasun, Ahmet B. (2007), Türk Lehçeleri Grameri, Ankara: 1. Baskı Akçağ Yayınları: 886.
 Biray, Himmet (1999), Batı Grubu Türk Yazı Dillerinde İsim, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları: 711.
 İlker, Ayşe (1997), Batı Grubu Türk Yazı Dillerinde Fiil, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları: 670.
 Gürsoy Naskali, Emine (1997), Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınlar: 667.
 Tekin, Talat- Mehmet Ölmez (1999), Türk Dilleri- Giriş, İstanbul, Simurg Yayınları.
Diğer Kaynaklar


  Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmeleri Sayısı Katkı Yüzdesi
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 100
    Ödev/Proje/Diğer 0 0
Toplam 100
Yarıyıl/Yıl İçi Değerlendirmelerinin Başarıya Katkısı 40
 
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesi 100
Yarıyıl/Yıl Sonu Değerlendirmesinin Başarıya Katkısı 60
Toplam 100

  Dersin Temel Öğrenme Kazanımlarına Katkısı
No Temel Öğrenme Kazanımı Katkısı*
1 İlköğretim 5-8. sınıf öğrencilerinin gelişim özelliklerini ve bu özelliklerin öğrenmedeki rolünü değerlendirme. 0
2 Geleneksel ölçme ve değerlendirme yöntem ve tekniklerinin yanında alternatif ölçme ve değerlendirme yöntem ve tekniklerini kullanarak öğrencilerin öğrenme sürecini izleme. 0
3 Sınıf yönetiminde karşılaşılan sorunların çözümünde bireysel ve grup olarak sorumluluk alma. 0
4 İlköğretim 5-8. sınıf Türkçe dersi öğretim programını ve bu programın öğretiminde kullanılan belli başlı öğretim strateji, yöntem ve tekniklerini kullanabilme. 0
5 Felsefe, edebiyat ve diğer sanat ürünlerinin eleştirisini yapabilme, niteliklerini açıklayabilme. 0
6 Kendi performansını nesnel olarak değerlendirme ve varılan yargılar doğrultusunda varsa eksiklikleri tamamlama. 3
7 Öğrencilerde eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve problem çözme gibi üst düzey düşünme becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve teknikleri kullanma. 0
8 Öğrencilerde okuma, dinleme, konuşma, akıcı ve estetik yazı yazma becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve teknikleri kullanma. 0
9 Uygun öğrenme materyalleri geliştirme ve bu süreçte bilgi ve iletişim teknolojilerini etkili olarak kullanma. 4
10 Türkçe ses, şekil, cümle, metin bilgisi, tarihi ve çağdaş Türk lehçeleri ile ilgili kavram ve ilkeleri açıklama. 5
11 Temel dil becerileri (okuma, dinleme, konuşma ve yazma) ile dil bilgisi öğrenme alanının kavram ve ilkelerini açıklama. 2
12 Türk edebiyatının dönemlerini ve dönemlerde yer alan önemli kişileri, olay ve olguları değerlendirme. 3
13 Kendi kendine öğrenme becerisi kazanma. 4
14 Öğrencileriyle, öğretmen arkadaşlarıyla, okul yönetimi ve ailelerle etkili iletişim kurma. 0
15 Kültürel ve sosyal açıdan kendini geliştirme. 0
16 Alanın gerektirdiği bilgi ve becerilere sahip olma. 4
17 Eğitimin genel amaçlarını ve temel ilkelerini uygulama. 0
* Katkı düzeyleri 0 (yok) ve 5 (en yüksek) arasında ifade edilmiştir.

  Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
    Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 13 3 39
    Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 13 3 39
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
    Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
    Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 1 1
    Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 1 1
Toplam İş Yükü: 80
Toplam İş Yükü / 25 (s): 3.2
Dersin AKTS Kredisi: 3